PL EN
Unia Europejska
Unia Europejska
nieslyszacy
PL EN
Unia Europejska
Unia Europejska

Kufel

karta katalogowa kolekcji

Kolekcja

Rzemiosło artystyczne
Ernst Kadau I
Polska, Gdańsk
1659–1673
Srebro; odlew, repusowanie, złocenie, lutowanie,
22,2 x Ø 21,1 cm
Wil.5610

Kufel_4.jpg

Sygn.: na spodzie cecha imienna złotnika E.K; górny fragment znaku miejskiego Gdańska z lat 1675–lata 80.XVII w. – z koroną i krzyżem; wężyk probierczy; na krawędzi pokrywy cecha imienna złotnika E.K; znak miejski Gdańska z lat 1675–lata 80.XVII w.

Kufel_1.jpg

Gdański ośrodek złotniczy w XVII w. należał do ważnych na ziemiach polskich producentów dekoracyjnych i luksusowych naczyń ze srebra. Pośród królewskich sreber spisanych w skarbcu po śmierci Jana III odnaleźć można takie, które posiadają adnotacje dotyczące miejsca powstania. W inwentarzu widnieją m.in.: wanna pstrozłocista gdańskiey roboty i miednica z nalewką pstrozłocista gdańska po niey bitwa. Do jednych z najbardziej rozpoznawalnych wyrobów świeckiego złotnictwa gdańskiego należały srebrne kufle i chociaż nie dysponujemy dotychczas źródłami potwierdzającymi ich obecność wśród zastawy Sobieskich, to można przypuszczać, że zdobiły któryś z bufetów królewskich. Autorem tego wysmakowanego dzieła jest Ernst Kadau I (1618–1679), przedstawiciel zasłużonego rodu gdańskich złotników.

Kufel_2.jpg

Kufel zakupiony do zbiorów wilanowskich jest przykładem naczynia o charakterystycznej dla 2. połowy XVII w. budowie, o zwartym cylindrycznym korpusie; o kolistej wysklepionej stopie zdobionej repusowaną wicią kwiatową, z analogiczną dekoracją na pokrywie zwieńczonej pełnoplastyczną figurką zwierzęcą. Ucho zachowuje unikatową dla gdańskich kufli formę, ułożoną z trzech odcinków woluty w kształcie cyfry 7.

Kufel_3.jpg

Wysklepienie stopy pokrywają wizerunki (od ucha, zgodnie z ruchem wskazówek zegara): tulipana ogrodowego, zawilca o kwiecie widocznym od dołu i zawilca z kwiatem ukazanym z boku oraz znów tulipana, narcyza, a następnie powtórnie przywołanego zawilca. Wysklepioną część pokrywy zdobią przedstawione w kolejności: tulipan, rozdzielony dwoma zawilcami, za nimi kolejne dwa tulipany. W obu strefach dekoracja nie jest zatem symetryczna. Płaszcz kufla jest dekorowany kwitnącymi roślinami, ujętymi w trzy owale obwiedzione wiciami roślinnymi ze stylizowanych liści akantu Acanthus. I znów, nie dbając o zachowanie symetrii, autor przedstawił kolejno: pęd tulipana o dwóch kwiatach, a następnie obok siebie inaczej ujęte zawilce. Pomiędzy owalami widnieją kolejne wizerunki zawilca i tulipanów, przy czym jeden z tulipanów ma widoczną we wnętrzu kwiatu zwartą grupę pręcików lub słupek (?). Taki układ pręcików nie występuje u w pełni rozwiniętych tulipanów, a znamię słupka wygląda inaczej. Potwierdza to znaczną dowolność w interpretacji wzornika. Przedstawione na kuflu kwiaty nie były zapewne znane złotnikowi z autopsji. Tulipany ogrodowe pojawiły się w Europie dopiero w połowie XVI w., a w następnym stuleciu rozpowszechniały się w europejskich ogrodach. Natomiast Anemone pavonina to roślina pochodząca z obszaru śródziemnomorskiego, która w naszym klimacie nie mogłaby przetrwać zimy. Wykonując swoje dzieło, rzemieślnik korzystał, co było szeroko praktykowane, ze wzorników pozwalających na swobodny dobór różnorodnych gatunków roślin. Patrząc na wilanowski kufel, można przypuszczać, że złotnik zapewne czerpał inspiracje z dzieła gdańszczanina Jeremiasza Falcka, pt. Novae et exquisitatae FLORUM ICONES, wydanego w Amsterdamie w 1662 r.

Joanna Paprocka-Gajek

 

2014-07-10
kufel_chinoiserie

Kufel z pokrywą, ze złotymi motywami chinoiserie

Mówi się, że powodem, dla którego Johannowi Friedrichowi Böttgerowi udało się uzyskać odpowiednik chińskiej czerwonej kamionki, była potrzeba zastosowania odpowiedniej …

studia_wilanowskie_logotyp.png

Srebrny kubek warsztatu Jana Gotfryda Holla – cenny dar dla zbiorów wilanowskich

Studia Wilanowskie, 1984 r. T. X Pokaźną stosunkowo kolekcję sreber w zbiorach artystycznych Muzeum w Wilanowie stanowią w przeważającej większości działa francuskiego złotnictwa z początku XIX w...

kubek_1.jpg

Kubek z medalionami

Srebrny kubek, będący darem rodaków z Londynu jest rzadkim w zbiorach wilanowskich przykładem świeckiego naczynia użytkowego pochodzącego z cenionego jeszcze …

Biuletyn Informacji Publicznej Biuletyn Informacji Publicznej

Muzeum w Internecie

Organizator

Partnerzy

Sponsorzy

Idea & Design
Copyright © Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie

Informujemy, iż w celu optymalizacji treści dostępnych na naszej stronie internetowej oraz dostosowania ich do Państwa indywidualnych potrzeb korzystamy z informacji zapisanych za pomocą plików cookies na urządzeniach końcowych Użytkowników. Pliki cookies mogą Państwo kontrolować za pomocą ustawień swojej przeglądarki internetowej. Dalsze korzystanie z naszej strony internetowej, bez zmiany ustawień przeglądarki internetowej oznacza, iż akceptują Państwo stosowanie plików cookies. Potwierdzam, że aktualne ustawienia mojej przeglądarki są zgodne z moimi preferencjami w zakresie stosowania plików cookies. Celem uzyskania pełnej wiedzy i komfortu w odniesieniu do używania przez nas plików cookies prosimy o zapoznanie się z naszą Polityką prywatności.

✓ Rozumiem