Friedrich Theodor Michael John (1769–1843), „Święta Katarzyna Aleksandryjska”, ok. 1815 r., miedzioryt na papierze, 242 mm x 162 mm, Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (Stary Zasób, sygn. BJ Graf. I. 2071), fot. Pracownia Reprograficzna BJ UJ

Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie przygotowało wystawę „Leonardiana w kolekcjach polskich”, która jest dostępna dla publiczności do 15 października 2020 r.

Jednym z dzieł sztuki, które można zobaczyć na wystawie, jest rycina Friedricha Theodora Michaela Johna (1769–1843) pochodząca z tzw. Starego Zasobu w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, przedstawiająca świętą Katarzynę Aleksandryjską trzymającą palmę i pogrążoną w lekturze otwartej książki.

W trakcie prac badawczych prowadzonych w związku z wystawą „Leonardiana w kolekcjach polskich” udało się ustalić bardzo interesujące fakty dotyczące tego przedstawienia. W XIX w. identyczna rycina znajdowała się w kolekcji rodziny Von Adamovicsów w Wiedniu, łączona ze „szkołą Leonarda da Vinci”, co znajduje potwierdzenie w materiale źródłowym[1]. Na dużą popularność kompozycji z pewnością miały wpływ: niezwykle prestiżowa atrybucja (autorstwo przypisywane samemu renesansowemu mistrzowi) oraz nie mniej zaszczytna proweniencja malarskiego wzorca.

Obraz Bernardina Luiniego „Popiersie świętej, z palmą, czytającej” przed 1865 r. należał do kolekcji Marie-Caroline de Bourbon-Sicile księżnej de Berry (1798–1870) w Palazzo Ca’ Vendramin Calergi nad Canal Grande w Wenecji[2]. Kiedy w paryskim Hôtel Drouot w kwietniu i maju 1865 r. kolekcja była rozprzedawana, „Popiersie świętej” prezentowano jako dzieło Leonarda da Vinci pt. „Głowa młodej kobiety ukoronowanej bluszczem i czytającej” (Téte de jeune femme couronnée de lierre et lisant)[3]. 27 listopada 2018 r. w Domu Aukcyjnym Christie’s w Paryżu dzieło zostało sprzedane za sumę 1 207 500 euro (tym samym ustanowiony został nowy rekord aukcyjny dla obrazów Bernardina Luiniego).

Więcej o wystawie „Leonardiana w kolekcjach polskich”: tutaj.

Mecenas wystawy:

[1] Katalog der Gemälde-Sammlung des seligen Herrn Valentin Andreas von Adamovics, königl. bayerischen Hofrates, bestehend aus ausgezeichneten Original-Ölgemälden, welche zum Verkaufe im ganzen oder in einzelnen Stücken angeboten werden, [w:] T. v. Frimmel, Lexikon der Wiener Gemäldesammlungen. Buchstabe A bis F (mit zwei und achtzig abbildungen), München 1913, online: https://digi.ub.uni-heidelberg. de/diglit/frimmel1913bd1/0056 (dostęp: 09.08.2019), s. 34, il. 2.
[2] B. Luini, Une figure de sainte, en buste, avec une palme et lisant les Ecritures, Christie’s, The Exceptional Sale, Paris, 27 November 2018, Sale 16413, Lot 508, https://www.christies.com/LotFinder/lot_details.aspx?intObjectID=6167650 (dostęp: 18 V 2019).
[3] Catalogue des Tableaux Anciens & Modernes composant la Galerie du Palais Vendramini, a Venise, et appartenant a Mme la Duchesse de Berry … Publique, le Mardi 18 Avril 1865, https://archive.org/details/demoder00pill/page/40 (dostęp: 18.05.2019), s. 41, kat. 184.