„Artykuły prawa majdeburskiego” Bartłomieja Groickiego

„Artykuły prawa majdeburskiego” Bartłomieja Groickiego

Przez cały okres przedrozbiorowy prawo miejskie nie zostało skodyfikowane. Dlatego też wyjątkowe miejsce zajmuje sześć prac Bartłomieja Groickiego. Był to mieszczanin, podwójci krakowski, prawnik i pisarz w Sądzie Wyższym Prawa Niemieckiego w Krakowie. Jego najsławniejszym dziełem są „Artykuły prawa majdeburskiego, które zowią Speculum Saxonum” (1558).

W dziełach Groickiego znalazły odzwierciedlenie jego poglądy na konieczność reformy prawa miejskiego. W swych opracowaniach szeroko czerpał z opartego na prawie rzymskim, słynnym kodeksie karnym Karola V „Constitutio Criminalis Carolina”. Uważał jednak, że te niezwykle surowe unormowania nie przystają do polskich warunków i postulował ich złagodzenie i ograniczenie stosowania kar śmierci oraz tortur („Postępek sądów około karania na gardle”).

Prace Groickiego, charakteryzujące się recepcją rzymskich rozwiązań prawnych i wpisaniu ich w polskie realia prawne, jasno sformułowane i przejrzyste, a ponadto pisane po polsku, wobec braku kodyfikacji były wielokrotnie wydawane. Posługiwano się nimi powszechnie aż do końca XVIII stulecia. Ukształtowały prawo miejskie, praktykę sądów, a nawet wpłynęły na statuty litewskie.

Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Prawo miejskie

      W miastach Rzeczpospolitej w większości obowiązywało, posiadające średniowieczną praktykę, prawo niemieckie. Oparte ono było na Zwierciadle Saskim i Weichbildzie magdeburskim. Na obszarze Polski i Litwy obowiązywały trzy odmiany prawa niemieckiego: magdeb

      Rysunek przedstawia plan miasta z góry. Miejskie zabudowania są otoczone murami. Jest to plan Zamościa z początku 18 wieku.
    • Silva Rerum

      Prawo wiejskie

      Wsie polskie zorganizowane były w większości na zasadach ustrojowych opartych o prawo niemieckie. Ludność chłopska podlegała jednak polskiemu prawu zwyczajowemu (z wykluczeniem kolonistów) oraz orzecznictwu sądowemu. Z biegiem czasu coraz większe znaczeni

      Grafika pt. Żniwiarze wracający z pola. Przedstawia kobietę z koszem trawy na plecach i grabiami, obok której stoi mężczyzna z kosą trzymający za rękę małego chłopca. Za nimi wielki łan zboża i kapliczka przydrożna.
    • Silva Rerum

      Polskie miasta i miasteczka w zapiskach rosyjskiego dyplomaty Pawła Tołstoja

      Dyplomata Tołstoj opisywał swoją podróż przez kolejne miasta (m.in. Mir, Połonka, Słonim). Przybywając do każdego nowego miejsca, dokonywał jego pobieżnej charakterystyki, przybliżając nam jego położenie, wygląd domostw, ciekawe obiekty, które miał okazję

      Mapa Rzeczpospolitej opracowana przez Vincenzo Marię Coronellego, część wschodnia z 1692 r.

    Słowa kluczowe