Konferencje i seminaria naukowe

Wyzwania przy edycji listów królowej Marii Kazimiery do synów z Archiwum Sobieskich w Oławie – wykład dr Anny Czarnieckiej i Anny Leyk (18 maja)

Amsterdam, Haga, Antwerpia - rzeźbiarskie zakupy dla króla Jana III Sobieskiego w świetle korespondencji Francesca Molla i Antoine'a Moreau – wykład dr. hab. Michała Wardzyńskiego, prof. Uniwersytetu Warszawskiego (12 grudnia)

5–7 listopada. Zorganizowaliśmy konferencję, by pobudzić dyskusję na temat celów, form oraz znaczeń przypominania postaci Jana III (a także rodu Sobieskich), zależnie od czasu i miejsca, począwszy od XVIII wieku do współczesności. Chcieliśmy wspólnie zastanowić się nad tym jakie cechy i jakie wartości wiążą się z postacią / figurą Jana III, że do dziś pozostaje on jednym z najbardziej kojarzonych bohaterów w dziejach Rzeczypospolitej Obojga Narodów i Polski, w kraju, jak i poza jego granicami. Jak uzasadnić to, że konotacje związane z pamięcią o Janie III są w większości pozytywne? Co wpłynęło na to, że wizerunek króla Sobieskiego dołączył do powszechnie identyfikowanych znaków i wciąż jest eksploatowany? Mamy nadzieję, że konferencja stanie się okazją do interdyscyplinarnej wymiany spostrzeżeń na temat fenomenu pamięci o Janie III; o świadectwach przypominania jego postaci w sztuce i kulturze, w przestrzeni publicznej, w przedmiotach codziennego użytku.

3 sierpnia. Seminarium, podczas którego referat wygłosiła dr Anna Ziemlewska.

23 maja. Seminarium poświęcone głównym założeniom konserwatorskim i pracom wykonanym w jednym z kluczowych pomieszczeń Pałacu Wilanowskiego II połowie 2023 r.. W roli prelegentów wystąpili zaangażowani w realizację projektu pracownicy muzeum oraz wykonawcy zewnętrzni: Maciej Baran, Irma Fuks-Rembisz, Karolina Grams, Katarzyna Górecja, Anna Kwiatkowska, Elżbieta Modzelewska i Michał Witkowski, którzy opowiedzieli m.in. o historii miejsca i wynikach badań.

Klasztor benedyktynek-sakramentek w Palazzo Zuccari w Rzymie jako przejaw religijności i działalności fundatorskiej królowej Marii Kazimiery d’Arquien Sobieskiej – wykład dr. Jarosława Pietrzaka (30 marca)

W cieniu korony. Rzym, gender i operowe pary dedykowane Stuartom – wykład dr Anety Markuszewskiej (18 maja)

Z badań nad kampamentem czerniakowskim 1732 roku – wykład dr hab. Jakuba Sito (30 listopada)

31 stycznia. Projekt „Erasmus+ Museum of Communities” realizowany był we współpracy z węgierskim Pałacem Królewskim w Gödöllő i włoską organizacją pozarządową Stazione Utopia. Celem seminarium było podsumowanie doświadczeń zdobytych w trakcie międzynarodowych spotkań oraz upowszechnienie wypracowanego narzędzia edukacyjnego, kostki narracyjnej.

8 grudnia. Podczas konferencji eksperci wprowadzili pracowników muzeów w teoretyczny kontekst zagadnienia, a następnie zaprezentowali przegląd dobrych praktyk i narzędzi, w tym kompleksowe oprogramowanie do modelowania i optymalizacji procesów. Punktem wyjścia do dyskusji były doświadczenia muzeum wilanowskiego – które od ponad dekady skutecznie wykorzystuje tego rodzaju systemy do zarządzania projektami i dokumentacją.

15 grudnia. Celem konferencji było inspirowanie kuratorów i nauczycieli oraz artystów do zmiany sposobu opowiadania o dziedzictwie, a także uświadamianie potencjału dziedzictwa jako przestrzeni integracji społecznej o kluczowym znaczeniu dla edukacji.

16 marca. Projekt „www.muzeach” realizują: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie jako lider i beneficjent w partnerstwie z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Muzeum Narodowym w Lublinie, Muzeum Narodowym w Szczecinie, Muzeum-Zamkiem w Łańcucie. Głównym celem jest udostępnianie zasobów cyfrowych różnego rodzaju z wielu muzeów w jednym miejscu w sposób prosty i bezpłatny – a przez to poprawa dostępu do zasobów kultury w formie cyfrowej.

5-6 września. W ramach projektu „Muzeum Przedsiębiorcze - Muzeum Kreatywne” odbyły się wyjazdy do zagranicznych instytucji partnerskich, Latvijas Etnografiskais Brivdabas Muzejs (Łotwa), Kulturhistoriska föreningen för södra Sverige (Szwecja), Muzeul National al. Satului "Dimitrie Gusti" (Rumunia), Frilandsmuseet National Musem of Denmark (Dania), w celu obserwacji pracy i stosowanych rozwiązań w zakresie tworzenia, prowadzenia i organizowania warsztatów rzemieślniczych. W trakcie seminarium zdane zostały relacje z przeprowadzonych mobilności, odbyła się premiera nagranego w ramach projektu filmu oraz warsztaty kreatywnego pisania.

27 stycznia. Konferencja poświęconej została dawnym terenom wiejskim, sąsiadującym z Muzeum. Do dyskusji zaproszono specjalistów z zakresu architektury, urbanistyki i zagospodarowania przestrzennego.

11 grudnia. Seminarium naukowe poświęcone wielkiemu pradziadowi króla Jana III w formule online. Prelegenci opowiedzieli o dokonaniach hetmana Stanisława Żółkiewskiego na niwie wojskowej i politycznej, przyjrzeliśmy się różnym formom pamiętania i upamiętniania jego postaci przez rodzinę i kolejne pokolenia Polaków oraz dziedzictwu hetmana w XXI w. Projekt „Jak słodko i zaszczytnie umierać za ojczyznę! Stanisław Żółkiewski w pamięci potomnych” sfinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022.

- Polsko-włoskie seminarium ogrodowe „Citri et Aurea" (online), poświęcone konserwacji ogrodów historycznych i kolekcjom cytrusów w Polsce i we Włoszech. Swoje wykłady wygłosili pracownicy rezydencji historycznych: Ogrody Boboli we Florencji, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Muzeum w Nieborowie i Arkadii oraz Muzeum Łazienki Królewskie (3 września) - Seminarium podsumowujące projekt „Citri et Aurea” oraz wizytę studyjną we Włoszech – podsumowanie wyników badań dokumentów w Archiwum Państwowym we Florencji, omówienie rzemiosła w uprawie cytrusów oraz symboliki roślin i krajobrazów w historycznych wnętrzach (4 lutego)

11 sierpnia. Seminarium dla praktykantów Działu Ogrodowego poświęcone procesowi konserwacji i rewaloryzacji ogrodów Wilanowa, pracy konserwatora zieleni zabytkowej i historyka sztuki ogrodowej oraz rodzajom dokumentacji obiektów architektury krajobrazu.

Twórczość rzeźbiarska Andreasa Schlütera i Stephana Schwanera – wykład dr. hab. Michała Wardzyńskiego (6 lutego)

17–18 października. Międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Włoski Instytut Kultury i Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.

4–5 października. Międzynarodowa konferencja wieńcząca „The Collaborative Project of Conservation of the Nanban Table from the Collection of Museum of King Jan III’s Palace at Wilanów” współfinansowany przez Fundację Sumitomo. Celem konferencji była prezentacja efektów konserwacji unikatowego stołu w stylu nanban z wilanowskiej kolekcji. Spotkanie było też okazją do wymiany wiedzy i doświadczeń dotyczących konserwacji tego typu obiektów.

10–11 czerwca. Ogólnopolska konferencja naukowa współorganizowana przez Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie oraz Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie. Działalność Elżbiety Sieniawskiej w Wilanowie stanowi punkt zwrotny w historii tego miejsca. Zaniedbana rezydencja i podupadające dobra wilanowskie zyskały nową, zamożną właścicielkę, dla której zakup okazał się także zobowiązaniem do kolejnych inwestycji architektoniczno-artystycznych i gospodarczych na terenie rezydencji. Efektem konferencji jest monografia wieloautorska "Działalność Elżbiety Sieniawskiej. Polityka – gospodarka - kultura" pod red. Bożeny Popiołek wydana przez Muzeum w 2020 roku.

- U źródeł zbieractwa... Naturalia, artificalia i sobiesciana z kolekcji gdańskiego anatoma i medyka Christopha Gottwalda (1636–1700) – wykład dr Katarzyny Pękackiej-Falkowskiej (9 maja) - Zakupy rzeźbiarskie króla Jana III Sobieskiego w Holandii i Niderlandach Hiszpańskich w świetle źródeł, cz. 2: Posągi, reliefy i elementy białomarmurowe z pracowni Bartholomeusa Eggersa z Amsterdamu oraz Artusa II i Thomasa II Quellinusów z Antwerpii i Kopenhagi - wykład dr. hab. Michała Wardzyńskiego (7 marca)

Projekt realizowany w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014–2020 współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 29 listopada. Założeniem projektu „Uczę się, aby nauczać. Rozwój kompetencji społecznych poprzez programy dla seniorów w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie” było wzmocnienie kompetencji kluczowych wśród grupy pracowników muzeum, w celu zwiększenia ich potencjału tworzenia programów dla dorosłych odbiorców kultury, sztuki i dziedzictwa przyrodniczego, a także uczestnictwa w inicjatywach podejmowanych na rzecz społeczności lokalnych. W ramach seminarium przeprowadzone zostały warsztaty oraz zaprezentowane zostały relacje ze zrealizowanych mobilności.

17 grudnia. Seminarium, na którym organizacja wystaw została przedstawiona z perspektywy kuratorów, edukatorów, projektantów, realizatorów oraz gości muzealnych. Skupiono się na kwestiach współpracy i zaangażowania wszystkich stron pracujących przy tego typu projektach. Sypozjum współorganizowane przez Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku oraz Stowarzyszenie Forum Edukatorów Muzealnych.

21–23 listopada. Drugie międzynarodowe seminarium z cyklu „Planning an extended museum” współorganizowane przez Muzeum Pałacu Króla Jana III oraz ICOM Austria, ICOM Czech Republic, ICOM Slovakia, ICOM Poland.

5–6 października. Międzynarodowa konferencja, w czasie której prelegenci i słuchacze z Europy i Stanów Zjednoczonych rozmawiali o królewskim stole jako laboratorium kulinarnych i politycznych pasji dawnych epok czy manifestacji potęgi smaku jako narzędziu władzy. Wydarzenie było współorganizowane przez Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu i Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowie, a w skład rady naukowej weszli prof. dr hab. Jarosław Dumanowski, prof. dr hab. Andrzej Kuropatnicki oraz prof. Fabio Parasecoli. Konferencja zorganizowana była w ramach „A Place at the Royal Table” – projektu Sieci Europejskich Rezydencji Królewskich z okazji i pod patronatem Europejskiego Roku Dziedzictwa Kulturowego 2018. Efektem konferencji jest monografia wieloautorska pt. "The Power of Taste. Europe at the Royal Table" pod red. J. Dumanowskiego, A. Kuropatnickiego i F. Parasecoli wydana przez Muzeum w 2020 r.

28 czerwca. Seminarium podsumowujące pierwszą część międzynarodowego projektu badawczego pod patronatem ICOM, OECD oraz Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, dotyczące współpracy muzeów z samorządami lokalnymi oraz otoczeniem społeczno-gospodarczym.

13 kwietnia. Międzynarodowe seminarium poświęcone kształtowaniu otoczenia muzeów rezydencjonalnych.

III seminarium poświęcone roli zagadnień architektonicznych w produkcji wydawniczej krakowskiej drukarni Schedlów, działającej w latach 1639–ok. 1708 (6 kwietnia).

"Archiwa i biblioteki rodu Sobieskich" – referaty wygłosili: dr Dzianis Liseichykau, Jan Jerzy Sowa i dr Krzysztof Kossarzecki (13 grudnia) – "Organizacja i funkcjonowanie dworów Marii Kazimiery Sobieskiej" – podsumowanie projektu badawczego dr. Jarosława Pietrzaka (15 listopada) – "Zespół figur ołowiano-cynowych z ogrodów wilanowskich, importy rzeźbiarskie dla króla Jana III" – referat dr. hab. Michała Wardzyńskiego (9 października) – "Konserwacja „Portretu króla Jana III Sobieskiego” ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie – seminarium z udziałem konserwatorów i kuratorów z Muzeum Narodowego w Warszawie (27 września) – "Stosunki polsko-rosyjskie za czasów Jana III Sobieskiego" – historiografia, źródła i perspektywy badań – wykład dr. Kiryła Koczegarowa (26 marca) – "Pierre des Noyers – dworzanin królowej Ludwiki Marii i Marii Kazimiery" – wykład dr. Damiena Malleta (Uniwersytet Michel de Montaigne w Bordeaux i Uniwersytet Mikołaja Kopernika) (9 marca)

seminarium prezentujące wyniki kwerend w Narodowym Archiwum Historycznym Białorusi w Mińsku i Rosyjskim Państwowym Archiwum Akt Dawnych w Moskwie oraz pracom nad edycją listów Marii Kazimiery z Archiwum Sobieskich z Oławy (21 listopada) – seminarium poświęcone konserwacji obrazu Jana Reisnera „Kazanie św. Jana Chrzciciela" z kościoła wizytek w Krakowie (14 listopada) – seminarium poświęcone nieznanemu portretowi Jana III ze zbiorów kościoła św. Józefa na Kahlenbergu w Wiedniu (3 sierpnia)

19–20 września. Międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Stację Naukową Polskiej Akademii Nauk w Wiedniu oraz Austriacką Akademię Nauk. Badacze z Austrii, Niemiec i Polski spotkali się w Wiedniu, aby dyskutować o Janie III Sobieskim. Postać polskiego króla, wodza, polityka i mecenasa została potraktowana jako punkt wyjścia do rozmów o wspólnych zmaganiach z Imperium Osmańskim i podzielonej pamięci o bohaterach tych wydarzeń.

14 września. Debata mająca na celu przybliżenie społeczności lokalnej działalności organizacji pozarządowych związanych z ochroną krajobrazu oraz historycznych obiektów skarpy wiślanej.

12 września. Seminarium poświęcone idei udostępniania magazynów muzealnych publiczności. Wydarzenie towarzyszyło otwarciu nowej przestrzeni ekspozycyjno-magazynowej – tzw. Galerii Magazynowej w Markoniówce.

22 sierpnia – Kształtowanie krajobrazu kulturowego – Realizacja projektów prowadzonych w rezydencji wilanowskiej wpisujących się w transformację krajobrazu kulturowego – Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Kopie oraz prace rekonstrukcyjne jako działania ochrony obiektów i rewaloryzacji zabytkowego wystroju artystycznego wilanowskich ogrodów – Założenie pałacowo-parkowe w Wilanowie. Proces rewaloryzacji – wybrane działania z lat 2015–2017 – Wilanowskie stanowisko archeologiczne jako element krajobrazu kulturowego – Ochrona krajobrazu historycznego i różnorodności biologicznej

– seminarium, na którym zaprezentowano zakupione do zbiorów muzealnych dzieło Stanisława Lubienieckiego „Theatrum cometicum” (14 czerwca) – Polska – Genius Loci (5 czerwca) – seminarium poświęcone zamiłowaniom kolekcjonerskim Franciszka Potockiego (1788–1853) (20 kwietnia)

8 czerwca. Debata o planowaniu przestrzennym Wilanowa oraz o działaniach muzeum mających na celu zachowanie unikatowych wartości i genius loci rezydencji królewskiej.

18–19 maja. Ogólnopolska konferencja naukowa zorganizowana przez Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk oraz Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Celem organizatorów było stworzenie platformy do prezentacji osiągnięć młodych badaczy sztuki nowożytnej.

16–17 maja. Seminarium poświęcone zagadnieniom funkcjonowania muzeum w przestrzeni oraz odpowiedzialności za pejzaż w myśl Rezolucji ICOM przyjętej w lipcu 2016 roku w Mediolanie. Wydarzenie organizowane wspólnie z ICOM Polska, ICOM Europe oraz Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.

II seminarium poświęcone lekturze programów architektoniczno-ideowych rezydencji królewskich i magnackich doby nowożytnej (26 kwietnia) – I seminarium poświęcone „Krótkiej nauce budowniczej" z 1659 roku (31 stycznia)

24–26 kwietnia. Konferencja współorganizowana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów, Muzeum Historii Żydów Polskich oraz Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie we współpracy z Międzynarodowym Komitetem ICOM ds. bezpieczeństwa w Muzeach (ICMS) i ICOM Polska.

14–15 grudnia. Ogólnopolska konferencja inicjująca badania nad spuścizną literacką jednego z patronów muzeum – Stanisława Kostki Potockiego.

– Perspektywy badań nad dziejami rodu Sobieskich w ramach współpracy między Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie a Narodowym Historycznym Archiwum Białorusi w Mińsku (1 grudnia) – Archiwalia związane z rodziną Sobieskich w Windsor Royal Archives i British Library w Londynie (17 listopada) – Teki Szczuki w zbiorach AGAD i ich znaczenie dla historii sztuki XVII/XVIII w. (15 września) – Ślady spojrzenia Jana Sobieskiego zapisane w diariuszu podróży po Europie Sebastiana Gawareckiego (16 czerwca)

31 sierpnia – Ochrona krajobrazu historycznego i różnorodności biologicznej. Założenia programowe i funkcjonalne do masterplanu (2015–2035) w planowanej przez Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie reintegracji terenów rezydencji królewskiej, jej otoczenia wraz z zapleczem gospodarskim – Wilanowskie stanowisko archeologiczne jako element krajobrazu kulturowego – Ochrona krajobrazu kulturowego w aspekcie opieki nad architekturą, z przedstawieniem metodyki monitoringu stanu zachowania zabytków w bazie GIS – Prace rekonstrukcyjne jako metoda ochrony zabytków i rewaloryzacji wystroju artystycznego otoczenia pałacu – Efekty realizacji dużych projektów prowadzonych w ramach programu konserwacji i rewaloryzacji zespołu pałacowo-ogrodowego w Wilanowie

(Kontynuacja cyklu seminariów rozpoczętego w 2015 roku) 24 czerwca Seminarium, którego celem było dostarczenie danych faktograficznych, które mogą się przyczynić do odpowiedzi na pytanie, co rozumiano pod pojęciem nieruchomości ziemskiej w dwudziestoleciu międzywojennym.

21 czerwca. Konferencja Forum Muzeów – Domów Historycznych poświęcona możliwościom obrony przez muzea wartości przestrzeni publicznej.

20 kwietnia. Seminarium zorganizowane przez Polski Komitet Narodowy ICOM, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Instytut Przestrzeni Obywatelskiej Pro Publico Bono. Spotkanie miało charakter roboczy, wprowadzający do problematyki definicji instytucji i finansów muzeum.

17 marca. Seminarium „Monumentum Sobiescianum” mające na celu prezentację i omówienie rezultatów badań konserwatorskich przeprowadzoanych dzięki współpracy Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie i Państwowego Historyczno-Architektonicznego Rezerwatu w Żółkwi.

Omówienie funkcjonalności i prezentacja systemu i-Art dla pracowników Zamku Królewskiego w Warszawie oraz Zamku w Łańcucie.

Warsztaty dla przedstawicieli muzeów i uczelni zrealizowane wspólnie z Wydziałem Geodezji Politechniki Warszawskiej omawiające zagadnienia dotyczące wykonywania dokumentacji fotogrametrycznej w teorii i praktyce Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie i Politechniki.

29 września. Debata „Z lotu ptaka – o pierzastych mieszkańcach wilanowskich przestworzy” odbyła się w ramach projektu „Edukacja społeczna w konflikcie urbanizacyjno-ekologicznym na terenie Muzeum Pałacu w Wilanowie” realizowanego dzięki wsparciu udzielonemu przez Islandię, Liechtenstein oraz Norwegię w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

15 września. Konferencja naukowa popularyzująca działania w ramach zadania „Muzeum otwarte” w projekcie „Rewitalizacja i digitalizacja jedynej w Polsce barokowej rezydencji królewskiej w Wilanowie”. Referaty wygłosili: prof. Michał Kopczyński, prof. Jarosław Dumanowski, dr Dorota Dias-Lewandowska, a także Jan Wróbel – pedagog i publicysta.

28 sierpnia. Seminarium z udziałem dyrektorów Muzeów Regionalnych ze Szwecji. Celem spotkania w Wilanowie była prezentacja doświadczeń Muzeum w zakresie wykorzystania GIS (Geographic Information System – System Informacji Geograficznej) w dokumentacji, monitoringu i zarządzaniu historycznym dziedzictwem. Seminarium prowadzone było w języku angielskim.

27 sierpnia. Zgromadzeni na spotkaniu goście mogli poznać w skrócie trwającą ponad 300 lat historię ogrodów wilanowskich. W tę barwną podróż słowno-wizualną zabrał ich kierownik Działu Ogrodowego Łukasz Przybylak. Jako specjalista ds. konserwacji i rewaloryzacji ogrodów historycznych przybliżył zebranym również pojęcie rewaloryzacji. Tłumacząc to pojęcie, zwrócił szczególną uwagę na znaczenie w nim słowa „kompromis” – jest ono na stałe wpisane w ten proces, a chodzi o kompromis między wymaganiami historii i oczekiwaniami współczesnych odbiorców.

25–26 sierpnia. Seminarium zorganizowane we współpracy z Instytutem Przestrzeni Obywatelskiej Pro Publico Bono.

22 czerwca. Międzynarodowa konferencja organizowana we współpracy z PKN ICOMOS. Ogromne i radykalne zmiany w rozumieniu dziedzictwa, jego funkcji oraz warunkach ochrony wymuszają obecnie gruntowne przemyślenie zasad i form ochrony dziedzictwa. Dotychczasowa dyskusja wskazuje, że mamy do czynienia ze zmianą paradygmatu całej dyscypliny. To oznacza, że przyszłość dziedzictwa jest projektem otwartym, a dziedzictwo kulturowe może nie przetrwać w formach, jakie za właściwe uznawali do tej pory specjaliści od jego ochrony. Zasady i formy istnienia dziedzictwa kulturowego nie są zdeterminowane – to z jednej strony zagrożenie, ale z drugiej strony to możliwość ukształtowania ochrony dziedzictwa na miarę współczesnych potrzeb i możliwości. Tylko tak ten problem powinni postrzegać specjaliści od ochrony dziedzictwa kulturowego.

8 czerwca. Konferencja zorganizowana wspólnie z firmami itWORKS oraz Cultware.

16–17 kwietnia. Konferencja organizowana we współpracy z PKN ICOMOS. Tematem konferencji organizowanej w roku 2015 była ochrona wartości zabytku podczas jego adaptacji. Jest to temat powszechny, aktualny i ważny. Adaptacja zabytków do nowych funkcji oraz ich modernizacja do nowych standardów użytkowych i technicznych jest obecnie działaniem powszechnym. Brak takich działań jest wręcz rzadkością. W sytuacji, gdy każdy zabytek jest inny, a każda adaptacja ma inny zakres, działania te muszą mieć charakter indywidualny. Dlatego tak ważna jest wymiana doświadczeń i propagowanie dobrych wzorców.

12 lutego. Seminarium „Monumentum Sobiescianum”. Dotychczasowy przebieg badań konserwatorskich w zamku w Żółkwi dostarczył kolejnych argumentów na poparcie tezy, że konserwacja czy rewitalizacja zabytku to sytuacje o cechach eksperymentu i że XVII-wieczny budynek – zaprzeczając temu, co w archiwach zapisano na temat jego historii (lub jeszcze precyzyjniej: co z archiwów odczytano) – przestaje być pasywnym obiektem interwencji, a staje się czymś w rodzaju współuczestnika całego procesu.

1–3 grudnia. Współorganizatorzy: Muzeum Pałacu Króla Jana III, Muzeum Historii Żydów Polskich, Forum Edukatorów Muzealnych, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Celem konferencji było stworzenie przestrzeni do spotkania dla osób pracujących w muzeach i instytucjach dziedzictwa kulturalnego, ekspertów z dziedziny szeroko pojętych innowacji oraz przedstawicieli sektora kreatywnej przedsiębiorczości, by zaprezentować stanowiska i zainicjować dyskusję o problemach wynikających z potencjału relacji pomiędzy architekturą, projektowaniem doświadczenia, strategiami interpretacji dziedzictwa kulturowego a ICT.

14 listopada. Spotkanie w ramach cyklicznego seminarium „Monumentum Sobiescianum”, dedykowanego postaci Jana III. Prelegent Konrad Pyzel omówił przedstawienia królewskiej rezydencji Jana III w Wilanowie na obrazach autorstwa Canaletta.

7–8 listopada. Konferencja zorganizowana we współpracy z Europejskim Instytutem Historii i Kultury Wyżywienia w Tours, Uniwersytetem Mikołaja Kopernika oraz Województwem Kujawsko-Pomorskim. Celem spotkania naukowców związanych z Instytutem oraz specjalistów z Polski było rozpoczęcie systematycznej współpracy i wymiany efektów badań nad historią gęsiny i związanymi z nią zwyczajami żywieniowymi na poziomie porównawczym, jako ważnej części europejskiego dziedzictwa kulinarnego. Konferencja odbyła się w języku angielskim i francuskim.

21 października. Celem konferencji zorganizowanej przez Wydział Nauk Historycznych i Społecznych Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie było ukazanie dokonań króla Jana III w pierwszym dziesięcioleciu jego panowania, uchodzącym za okres największych sukcesów, które zwieńczyła odsiecz Wiednia w 1683 r. Zaprezentowano także problemy społeczne oraz polityczne i militarne wyzwania, w obliczu których stanęła Rzeczpospolita i jej elity w ostatniej ćwierci XVII stulecia.

16–18 października. Konferencja poświęcona historii kontaktów między Polską a Francją od końca XVII do końca XIX wieku, zorganizowana w ramach współpracy między Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetem w Bordeaux, Uniwersytetem Paryż-Sorbona oraz Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. W centrum zainteresowania prelegentów znalazły się zwłaszcza stosunki dyplomatyczne między obu krajami, rola małżeństw dynastycznych i związanych z nimi kontaktów osobistych oraz rodzinnych, studium historii wyobrażeń i percepcji o obu krajach oraz wpływy i wymiana w dziedzinie kultury materialnej i sztuki, w szczególności różne formy hybrydyzacji kultur narodowych oraz odrzucanie propagowanych na tym polu obcych wzorów. Konferencja odbyła się w języku francuskim.

15–17 października. Konferencja zorganizowana we współpracy z Instytutem Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Jej celem było ukazanie znaczenia zmysłów oraz zmysłowej percepcji w rozplanowywaniu, projektowaniu, jak również funkcjonowaniu i odbiorze willi nowożytnej (ok. 1450–1800) w konfrontacji z materialnością architektury i natury. Konferencja odbyła się w języku angielskim.

10–11 lipca. Międzynarodowa konferencja zorganizowana we współpracy z Akademią Leona Koźmińskiego i Urzędem m.st. Warszawy w ramach działań na rzecz wspierania budowy sieci kontaktów między przedsiębiorcami z sześciu dzielnic stolicy objętych programem „Stołeczne Forum Przedsiębiorczości". Podczas konferencji skupiono się na komunikacji między przedsiębiorcami a lokalną administracją, dyskutowano też o możliwościach łączenia specjalistycznej wiedzy i doświadczenia ekspertów z perspektywami stwarzanymi przez nowoczesne technologie oraz wykorzystaniu dobrych praktyk współpracy międzynarodowej.

23–24 czerwca. Seminarium zorganizowane we współpracy z Instytutem Przestrzeni Obywatelskiej i Polityki Społecznej. Tematem spotkania były błędy oraz braki w anglojęzycznych podręcznikach szkolnych i akademickich, poświęconych historii świata i kulturze europejskiej.

19–23 maja. Seminarium w ramach programu wizyt studyjnych organizowanych przez Ośrodek Edukacji Informatycznej i Zastosowań Komputerów w Warszawie dla międzynarodowych grup nauczycieli. Podczas wilanowskiego spotkania omówiony został programu edukacyjny muzeum skierowany do dzieci oraz rola, funkcje i miejsca nowych technologii w procesie edukacyjnym. Uczestnikom zaprezentowano też dostępne w muzeum narzędzia multimedialne.

8–9 maja. Międzynarodowa konferencja w ramach projektu badawczego „Johann Joachim Winckelmann i Stanisław Kostka Potocki. Mistrzowie i uczniowie” realizowanego przez Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Winckelmann-Gesellschaft E.V. mit Winckelmann-Museum w Stendal i Franckesche Stiftungen zu Halle. Projekt obejmuje badania nad działalnością Winckelamana i Potockiego oraz ich wpływem na formowanie edukacji kulturowej i muzealnej w Europie Centralnej w końcu XVII i 1. poł. XIX w.

22 kwietnia. Seminarium naukowe prezentujące wyniki projektu badań technologicznych dotyczących malowideł ściennych Michała Anioła Palloniego w galeriach ogrodowych pałacu wilanowskiego. Ten konserwatorski projekt naukowy realizowany był we współpracy Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie z Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.

14–15 kwietnia. Konferencja zorganizowana we współpracy Polskiego Komitetu Narodowego Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków ICOMOS-POLSKA, Komitetu Architektury i Urbanistyki PAN oraz Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, pod patronatem Generalnego Konserwatora Zabytków. Konferencja poświęcona była różnym aspektom funkcji obiektów zabytkowych: znaczeniu funkcji w całościowej wartości zabytku – w jaki sposób można to ocenić w różnych przypadkach i systemach oceny różnych grup interesariuszy; zmianie funkcji w obiekcie zabytkowych – jakie zasady powinny obowiązywać podczas zmiany funkcji; granice zmiany funkcji w obiektach zabytkowych – jakie są dozwolone granice zmiana funkcji ze względu na jego wartości – ilustracja dobrymi i złymi przykładami.

3–4 kwietnia. Konferencja naukowa poświęcona szeroko pojmowanej działalności artystów znad jezior lombardzkich w nowożytnej Europie, zorganizowana we współpracy z Instytutem Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego, aby uczcić jubileusz prof. Mariusza Karpowicza. Uczniowie i przyjaciele profesora zaprezentowali referaty bliskie tematyce podejmowanej przez jubilata w jego dotychczasowej karierze naukowej. Wystąpienia prelegentów z Polski, Włoch i Czech pozwoliły na przedstawienie metodologii badań nad fenomenem północnowłoskich artystów w Europie oraz różnorodnych aspektów ich aktywności.

20–21 lutego. Seminarium z udziałem specjalistów z Association des Résidences Royales Européennes (ARRE), służące wymianie doświadczeń i dobrych praktyk, a także poszukiwaniu rozwiązań dla aktualnych problemów związanych z zarządzaniem historycznymi rezydencjami królewskimi w Europie. Celem spotkania w Wilanowie była prezentacja doświadczeń instytucji partnerskich z pięciu krajów w zakresie wykorzystania GIS (Geographic Information System – System Informacji Geograficznej) w dokumentacji, monitoringu i zarządzaniu historycznym dziedzictwem. Seminarium prowadzone było w języku angielskim.

17 września. Seminarium podsumowujące efekty projektu „Wymiana doświadczeń w Europie – wspomaganie rozwoju profesjonalistów z muzeów rezydencji”.

28–29 czerwca. Międzynarodowa konferencja poświęcona relacjom podróżników na temat Rzeczpospolitej XVII–XVIII w. zorganizowana we współpracy z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu. Tematyka konferencji dotyczyła kontaktów międzykulturowych oraz sposobów przedstawiania Rzeczpospolitej w piśmiennictwie francuskim i niemieckim, a także wzajemnych relacji między tekstami. Za cel postawiono sobie przedstawienie grupy autorów i odbiorców, identyfikację oraz analizę powtarzających się motywów i obrazów oraz wypracowanie metod i perspektyw badawczych. W konferencji udział wzięli historycy, literaturoznawcy i kulturoznawcy z Polski, Francji i Niemiec. Językami konferencji były niemiecki, francuski, polski i angielski.

15–16 kwietnia. Konferencja zorganizowana we współpracy z Polskim Komitetem Narodowym ICOMOS w budynku Oranżerii Muzeum Pałacu w Wilanowie. Przedsięwzięcie to, o skali ogólnopolskiej, miało na celu rozwój i budowanie projektów sieciowych, a także współpracę w zakresie dzielenia się wiedzą i organizacji przedsięwzięć naukowych oraz uwspólnianie standardów pracy. Efektem wydarzenia było m.in. wydawnictwo pokonferencyjne „Wartościowanie zabytków architektury”, prezentujące najważniejsze wątki poruszane podczas konferencji, w nakładzie 500 egzemplarzy.

12–14 października. Międzynarodowa konferencja zorganizowana przez Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Zamek Królewski w Warszawie i Muzeum Pałac w Wilanowie odbyła się w każdej z trzech instytucji. Tematyka prezentacji obejmowała zagadnienia konserwatorskie, urbanistyczne, przyrodnicze i socjologiczne, a dotyczyła historycznych rezydencji w Polsce i Europie.

3 kwietnia. Konferencja na temat przystąpienia dwóch polskich muzeów: Muzeum Pałacu w Wilanowie i Muzeum Sztuki w Łodzi do projektu Google. Celem projektu jest udostępnienie obiektów artystycznych w na platformie Google w wysokiej rozdzielczości i ułatwienie dostępu do zasobów muzealnych na świecie. Przedstawiono cele projektu i wyzwania wynikające z potrzeby digitalizacji zasobów muzealnych.

25–26 listopada. Wydarzenie zorganizowane przez Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Muzeum Pałac w Wilanowie. Polsko-brytyjska konferencja i warsztaty dla muzealników pod patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego odbyły się na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie i w Muzeum Pałacu w Wilanowie. Był to kolejny projekt z cyklu W STRONĘ NOWOCZESNEGO MUZEUM, systematycznie kontynuowany w postaci zjazdów, kursów i seminariów dla muzealników. Celem konferencji była konfrontacja doświadczeń, metod działania i założeń prawno-ekonomicznych pozwalających widzieć współczesne muzeum jako miejsce przecięcia niemal wszystkich sfer współczesnej cywilizacji – kultury i nauki. Poczas konferencji przedstawiono prezentacje i referaty oraz omówienia zagadnień z punktu widzenia praktyki i realiów życia muzealnego.

4 marca. Konferencja zorganizowana przez Muzeum Pałac w Wilanowie, Polski Komitet Narodowy ICOM i Instytut Muzeologii UKSW. Część pierwsza obejmowała prezentacje ukazujące z różnych punktów widzenia (muzeologa, psychologa, kulturoznawcy i artysty), co dzieje się odbiorcą, widzem, gościem muzeum, gdy wkracza on w ten zaprojektowany, muzealny świat, gdzie historia, sztuka, technika, natura stworzyły unikatowe zespoły, będące naszym dziedzictwem. Część druga konferencji była oparta na studium przypadku i doświadczeniach Muzeum Pałacu w Wilanowie, które od 2006 r. wykorzystuje multimedia w komunikacji społecznej, otwiera zasoby wiedzy i upowszechnia dorobek naukowy w Internecie: www.wilanow-palac.pl. Referaty wprowadzające: dr hab. Dorota Folga Januszewska, prof. dr hab. Piotr Francuz, prof. dr hab. Ryszard Kluszczyński.

29 maja. Seminarium towarzyszące wystawie „Amor Polonus czyli miłość Polaków”. Goście zaproszeni do dyskusji: ks. prof. Jan Sochoń, prof. dr hab. Jan Miodek, dr Zuzanna Grębecka, moderator – Jerzy Sosnowski.

1 października, Senat. Konferencja współorganizowana przez Senacką Komisję Kultury i Środków Przekazu. Pierwsza tak wielka konferencja na temat spraw związanych z muzealnictwem zorganizowana głównie z inicjatywy senator Barbary Borys-Damięckiej. Udział wzięli dyrektorzy polskich muzeów, naukowcy oraz twórcy obywatelskich instytucji kultury. Wprowadzenie do debaty wygłosił Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Bogdan Zdrojewski. Prezentację na temat doświadczeń w zakresie kreowania przemysłów kultury i wyzwań i wyzwań dla polskich instytucji kultury przedstawiła Elżbieta Grygiel. Na koniec odbył się panel dyskusyjny z udziałem dr Elżbiety Hibner, dr Moniki Smoleń, dr. Macieja Zięby, Jana Ołdakowskiego, Władysława Ortyla i Pawła Jaskanisa. Postulowano przede wszystkim nowoczesny model zarządzania, większe otwarcie na potrzeby społeczne oraz konieczne ułatwienia legislacyjne.

13 września. Seminarium współorganizowane przez Fundację Kolegium Wigierskie. Kolejne seminarium wilanowskie podejmujące tematykę związków między sferą kultury i natury, które składają się na genius loci takich miejsc jak pałac wilanowski. Była to również kolejna okazja do pobudzania refleksji na temat świadomości historycznej i edukacji obywatelskiej. W debacie udział wzięli m.in: dr hab. Jeremi Królikowski, Jacek Jakubiec, ks. prof. Stanisław Zięba, Janusz Korbel.

11 września. Wydarzenie współorganizowane przez PTH. Sesja zorganizowana z okazji 325 rocznicy Odsieczy Wiedeńskiej. Wybitni historycy zaprezentowali referaty na temat historii i okoliczności odsieczy oraz roli króla Jana III.

10 czerwca. Prelegenci i tematy referatów: Andrzej Jankowski – Organizacja przestrzeni rezydencji króla Jana III w świetle badań archeologicznych, dr Wojciech Fijałkowski – Nowe spojrzenie na sprawę wystroju artystycznego elewacji pałacowych w Wilanowie w XVII stuleciu, dr Jakub Sito – Galerie pałacowe w świetle korespondencji sieniawskiej, Rafał Nestorow – Wzory graficzne sztukaterii ze scenami z Metamorfoz Owidiusza w dekoracji skrzydeł bocznych Wilanowskiego Pałacu, Rafał Szambelan – Celowość zastosowania cyfrowej dokumentacji graficznej dla rozpoznania stanu zachowania powierzchni detali architektonicznych elewacji Pałacu Jana III w Wilanowie, Marcin Chmielewski – Prace badawczo-konserwatorskie w galerii południowej i przejściu pomiędzy galerią południową a białą salą na parterze Pałacu w Wilanowie, prof. Wiesław Procyk – Rzeźby króla Jana III – forma i kolor, Wojciech Bagiński – Projekt porównawczych badań materiałowych dekoracji i rzeźb z czasów Jana III – próba wyjaśnienia okoliczności powstania pomnika konnego.

2 czerwca. Tematem przewodnim był potencjał Wilanowa w rozwoju metropolii oraz miastotwórcze funkcje dziedzictwa wilanowskiego. Omówione zostały również: Wilanowski Park Kulturowy jako forma efektywnego zarządzania dziedzictwem kulturowo-przyrodniczym; gospodarka wolnego czasu w strategii rozwoju metropolii warszawskiej; oferta dla turystów, oferta dla mieszkańców Warszawy; twórcza przedsiębiorczość (przemysły kulturowe) jako czynnik rozwoju miast i regionów.

30–31 maja. Konferencja jubileuszowa z okazji 10-lecia istnienia Forum Rewitalizacji. Poruszano zagadnienia związane z ewolucją podejścia przedstawicieli sektora publicznego, samorządowego, biznesu oraz organizacji pozarządowych do problematyki ochrony dziedzictwa kulturowego w ramach programów rewitalizacji po 1990 roku w Polsce.

3 marca. Seminarium programowe Akademii Twórczej Przedsiębiorczości inaugurujące cykl podejmujący tematykę innowacyjności w kulturze. Referat wprowadzający, na temat warunków wykorzystania programów Unii Europejskiej, wygłosiła Elżbieta Hibner. Przedstawione zostały również przykłady innowacyjnej działalności w zakresie edukacji, nauk stosowanych, zarządzania oraz przemysłów kultury.

13–14 grudnia. Głównym celem konferencji było sworzenie platformy wymiany myśli i integracja różnych środowisk naukowych prowadzących badania nad pojęciem genius loci i przestrzeni w naukach humanistycznych: architekturze i urbanistyce, historii sztuki, psychologii, geografii przestrzeni, socjologii przestrzeni, prawie, historii kultury, filozofii, ekologii, polonistyce oraz językoznawstwie.

13 grudnia. Pierwsze z cyklu spotkań klubowych otwierających publiczną debatę na temat Wilanowa – zarówno jako miejsca, jak i wspólnoty mieszkańców. Inauguracja Klubu wiązała się z konferencją poświęconą fenomenowi genius loci, który jest jednym z najważniejszych zagadnień refleksji programowej prowadzonej przez zespół pracowników i współpracujących z Muzeum ekspertów. Seminarium organizowane wspólnie z Fundacją Konkurs Pro Publico Bono – Kolegium Wigierskim.

24–25 listopada. Seminarium zorganizowane we współpracy z Laboratorium Edukacyjnym Uniwersytetu Warszawskiego i Magazynem historycznym „Mówią wieki”. Uczestnikami byli nauczyciele szkół ponadpodstawowych, zainteresowani nowatorskimi metodami nauczania i współpracą z Muzeum Pałacem w Wilanowie. Seminarium prowadzili eksperci Laboratorium Edukacyjnego OBTA – Uniwersytet Warszawski pod kierownictwem dr Grażyny Czetwertyńskiej. Tematy: metody nauczania historii na przykładzie zabytkowej rezydencji i zachowanych w niej cennych kolekcji, tworzenie scenariuszy lekcji muzealnych w przestrzeni rzeczywistej i w e-learningu, konkursy historyczne.

18–20 października. Konferencja poświęcona nowożytnej architekturze rezydencjonalnej, ze szczególnym naciskiem na aspekt barokowej kultury willowej. W konferencji wzięło udział około 60 osób, z czego 30 stanowili referenci z Europy oraz Stanów Zjednoczonych i Australii. Przygotowana została we współpracy z Instytutem Historii Sztuki UW, a wygłoszone na sesji referaty zostały opublikowane w tomie wydanym w 2008 roku.

5–6 października. Konferencja dedykowana była współczesnemu obrazowi konserwacji-restauracji dzieł sztuki w Polsce. Łączyła ona polską część z międzynarodowym programem Cultura 2000, w ramach projektu Unii Europejskiej "CESARE BRANDI (1906–1988), HIS THOUGHT AND EUROPEAN DEBATE IN THE XX CENTURY" i włączyła się w nurt obchodów 100-lecia urodzin Cesare Brandiego (1906–1988). Uczestnikami projektu były instytucje z Anglii, Belgii, Francji, Hiszpanii, Niemiec, Portugalii, Włoch.

23–25 kwietnia. Konferencja była platformą dyskusji na temat zasad i standardów dotyczących badań, ochrony, konserwacji, restauracji i użytkowania społecznego obiektów zabytkowych o zmiennej strukturze materialnej, jakimi są: krajobraz kulturowy, parki, ogrody, cmentarze i inne formy zaprojektowanej zieleni.

17 kwietnia. Prezentacje na temat rekonstrukcji historycznych jako przemysłów kulturowych.

11–12 września. Dwudniowa debata z udziałem przedstawicieli środowisk uniwersyteckich i liderów społecznych poświecona dziedzictwu Pierwszej Rzeczypospolitej w założeniu organizatorów miała nie tylko stać się instrumentem prowadzenia debaty na temat świadomości historycznej i edukacji historycznej, lecz także znaleźć odpowiedź na pytanie, w jaki sposób w miejscach historycznych można realizować programy społecznie żywotne. Udział wzięli: prof. Stanisław Grodziski, prof. Krzysztof Zamorski, prof. Krzysztof Mikulski, dr Jarosław Krawczyk, dr Jeremi Królikowski, dr Grażyna Czetwertyńska, prof. Andrzej Sulima-Kamiński, dr Leopold Zgoda, Henryk Woźniakowski i inni.

24–26 kwietnia. Konferencja miała na celu określenie zasad postępowania wobec parków, ogrodów, cmentarzy i innych form zaprojektowanej zieleni w sytuacji ustawowego ograniczenia ingerencji w ich strukturę materialną. Zaproszeni goście zagraniczni, zarówno z państw Europy Zachodniej, jak i Wschodniej, zaprezentowali metody postępowania w odniesieniu do zabytków sztuki ogrodowej w innych krajach europejskich.

28 marca. Spotkanie poświęcone było cyfrowym technologiom rejestracji obiektów zabytkowych w praktyce muzealnej i konserwatorskiej oraz ich roli w zarządzaniu obiektami zabytkowymi i sprawowaniu opieki konserwatorskiej.