Delikatne dźwięki carillonu w Apartamentach Marszałkowej Lubomirskiej

Dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wilanowska kolekcja zegarów zyskała kolejny cenny eksponat uzupełniający jej straty wojenne. Jest nim zakupiony od prywatnego kolekcjonera osiemnastowieczny zegar podłogowy.

Mechanizm wykonany przez londyńskiego zegarmistrza Nicolasa Lamberta umieszczono w szafce orzechowej zdobionej intarsjowanymi ornamentami wstęgowymi i dekoracyjnymi brązami. Zegar bije godziny i półgodziny. Ciche od wielu lat apartamenty księżnej Izabeli Lubomirskiej, gdzie będzie w stałej ekspozycji, wkrótce wypełnią delikatne dźwięki carillonu w dwóch melodycznych wariantach: menueta lub marszu.

Londyński warsztat Nicholasa Lamberta znany był w Europie już w latach 30-tych XVIII w. Dostarczał zegary na dwór króla saskiego i polskiego Augusta II. Inwentarze jego warszawskich pałaców spisane przez następcę tronu Augusta III w latach 1739 i 1763 rejestrują siedem zegarów tego mistrza: cztery podłogowe w obudowie szaf orzechowych, dwa podłogowe w szafach politurowanych na czarno i jeden stojący na wysokiej konsoli. Wszystkie miały mechanizmy bicia godzin, niektóre kwadransów, jeden dzwonił kuranty, czyli wyposażony był w carillon.

Zegary Nicolasa Lamberta dostarczyli do Wilanowa prawdopodobnie ci sami dostawcy, którzy przywozili je na dwór króla Augusta II. na przełomie XVII/XVIII w. Wobec braku inwentarzy pałacu wilanowskiego z tego okresu,  pierwsza zachowana wzmianka o wilanowskim zegarze z kurantami sygnowanym "Nicolas Lambert London" pochodzi dopiero z inwentarza księżny Izabeli Lubomirskiej z 1793/94 r. Odmierzał czas w  "Przedpokoju nowo restaurowanym" apartamentu księżny w prawym skrzydle. Inwentarz Aleksandra Potockiego z 1832 r. wymienia dwa zegary w szafach orzechowych prawdopodobnie pochodzące z tego warsztatu. Przez wiele lat stanowiły wyposażenie Apartamentów Królewskich. Podczas II wojny światowej jeden z nich został poważnie uszkodzony.

Obecny zakup zegara jest niepowtarzalną okazją do rekonstrukcji kolekcji elementem pochodzącym z tego samego warsztatu i odpowiadającym opisom rejestrów historycznych inwentarzy wilanowskich. Wróci do Apartamentów księżnej Izabeli Lubomirskiej na miejsce zniszczonego przez wojnę.