Jerzy Jazłowiecki (1510-1575) - kandydat do tronu
Jerzy Jazłowiecki (1510-1575) - kandydat do tronu - Galeria zdjęć
Karierę wojskową zaczynał jako zaledwie osiemnastoletni młodzian, który wsławił się rozbiciem silnego oddziału tatarskiego pod Kamieńcem Podolskim w 1528 r. Jednak rok później już nie miał tyle szczęścia. Został podstępnie schwytany podczas wyprawy na Oczaków, a wolność zawdzięczał tylko bogatemu okupowi. Lekcja ta zaowocowała w przyszłości. Dzielnie się bił przeciwko Mołdawianom pod Obertynem, ale zaraz potem zrezygnował na kilka lat z żołnierskiego życia, by poświęcić się gromadzeniu majątku. Udało mu się to znakomicie, a pożyczki udzielane samemu królowi świadczą dobitnie o jego zamożności. W gromadzeniu majątków był bezwzględny i nie wahał się zajmować dóbr klasztornych i państwowych.
Działania te pochłaniały całą jego energię, toteż nie dziwne, że dopiero w wieku 54 lat zasiadł w senacie. Tą nominacją król Zygmunt August odwdzięczył się za misję do Turcji i w 1569 r. powierzył mu obowiązki hetmana polnego koronnego. To właśnie Jazłowieckiemu przypadło wdrażanie reformy wojskowej związanej z uchwaleniem tzw. kwarty, czyli stałych dochodów z dóbr królewskich przeznaczonych na utrzymanie obrony potocznej. Po włączeniu Ukrainy do Korony przesunął polskie placówki wojskowe z Podola nad Dniepr. Reorganizował oddziały, dostosowywał ich taktykę i uzbrojenie do lokalnych warunków. Z jednej strony starał się, aby jego żołnierze posiadali broń palną, z drugiej zaś przejmował uzbrojenie i sposób walki Tatarów i Rusinów. To właśnie on jako pierwszy zaciągnął na służbę królewską oddział kozaków.
Kontynuował linię polityczną Tarnowskiego i Siewierskiego, polegającą na odizolowaniu się od Turcji, poprzez umocnienie wpływów w Mołdawii. Nie odniósł spektakularnych sukcesów w walce, ale był za to dobrym organizatorem w trudnym okresie reform ruchu egzekucyjnego i pierwszych bezkrólewi. Docenili to współcześni, podając go nawet jako kandydata do polskiego tronu.
Dziękujemy Bibliotece Narodowej za udostępnienie materiałów ikonograficznych.
Polecane artykuły
-
Jazłowiec
W XIV w. na cyplu wyniosłego wzgórza otoczonego meandrem rzeki Olchowiec rodzina Buczackich wzniosła obronną siedzibę. Zbudowana na nieregularnym planie dostosowanym do wzgórza, miała obronną bramę i baszty ze strzelnicami. Podczas przebudowy w latach 155
-
Jan Tarnowski (1488-1561) – praktyk i teoretyk
Niezwykła ambicja i miłość własna kierowała Janem Tarnowskim. Wielokrotnie obrażał się na króla, królową, sejm i szlachtę. Aż pięciokrotnie składał powierzoną mu buławę wielką koronną; to podawanie się do dymisji miało skłonić monarchę bądź sejm do podjęc
-
Śmierć króla Zygmunta Augusta
Po przybyciu do Knyszyna królewskiego dworu, posuwającego się w milczeniu i powoli, wraz z monarchą spoczywającym na specjalnie przygotowanym wozie z łożem, nikt nie miał nadziei na poprawę zdrowia Zygmunta Augusta. On sam, chociaż wciąż odsuwał myśl o sw
