„Kaptywacja” szambelana Rychłowskiego

„Kaptywacja” szambelana Rychłowskiego

Ekscesy niezrównoważonego umysłowo szambelana królewskiego Ignacego Rychłowskiego okazały się na tyle interesujące, że poświęcono im akapit w suplemencie wiadomości gazetki pisanej z 20 czerwca 1782 r. Teodor Ostrowski donosił: „Sławny na sejmie 1775 delegat Rychłowski, straciwszy sejmowe nabytki, zwariował. Choroba jego najwięcej obchodziła księżnę Adamową [Izabelę z Flemmingów Czartoryską], do której się w nocy po kilka razy zakradał i księcia Adama [Kazimierza Czartoryskiego], którego na publicznej ulicy plwaniem afrontował jako rywala. Jest tedy i kaptywacja jego udeterminowana, ale wprzód doktorów wysadzono, aby go egzaminowali. Napadli go tedy w Ogrodzie Saskim; ale trafem po kilkogodzinnej rozmowie nie znaleźli, co by ich o wariacji przekonać mogło. A tak jeszcze jakowyś czas wariat ten napastować będzie ludzi po Warszawie”.

Czy to pomieszanie zmysłów miało swoją genezę w utracie majątku, czy w nieszczęśliwie ulokowanych uczuciach do księżnej generałowej ziem podolskich, tego nie wiadomo. Faktem jest jednak, iż – będąc właścicielem jednej jedynej wioski (można domniemywać, że pozostała mu ona jako nędzna resztka po restrykcjach Sejmu Rozbiorowego) – rzeczony Rychłowski sprzedał ją i za uzyskane pieniądze sprawił sobie magnacką karetę. „Wiedziano o tym – notował Antoni Magier – że on w swojej wiosce przejeżdżał się po Warszawie”.

Rzecz ciekawa, iż ów szlachcic przed kilkunastu laty udzielał się politycznie. Musiał oddać jakieś bardzo ważne usługi dworowi, skoro w 1768 r. król Stanisław August mianował go szambelanem (byle szlachetki przecież nie zatwierdzał). Co więcej, w wykazie darów poczynionych w okresie panowania Poniatowskiego, przy nazwisku pana Ignacego figuruje zadziwiająco pokaźna kwota 6 tysięcy dukatów.

Czym sobie na nią zasłużył? Tego się już nigdy nie dowiemy.

Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Czartoryscy herbu Pogoń Litewska - zarys dziejów rodu

      Czartoryscy mieli znakomite pochodzenie, wywodzili się bowiem z rodu wielkich książąt litewskich – od Giedymina i jego syna Olgierda. Osiadli w białoruskiej części Wielkiego Księstwa Litewskiego otrzymali w XV w. od księcia Świdrygiełły rozległe nadania n

      Kolorowe zdjęcie współczesne. Przedstawia biały kartusz z herbem. Pośrodku rycerz na koniu z szablą w dłoni. Powyżej korona.
    • Silva Rerum

      Szambelan

      W czasach Stanisława Augusta nastąpił zmierzch urzędu podkomorzego. Wtedy to dwóch podkomorzych: koronnego i litewskiego zastąpiło 18 szambelanów. Tytuł ten miał charakter honorowy, a jego zadania ograniczały się jedynie do asystowania królowi i wprowadza

      Kolorowa fotografia współczesna. Przedstawia Zamek królewski w Warszawie.

    Słowa kluczowe