Koniec Stuartów-Sobieskich

Koniec Stuartów-Sobieskich

Dzieje Stuartów-Sobieskich trwały tylko jedno pokolenie. Książę Karol (syn Marii Klementyny Sobieskiej, wnuczki króla Jana III Sobieskiego i Jakuba Edwarda Stuarta),  umarł 30 stycznia 1788 r. Stan jego zdrowia pogarszał się od jesieni roku 1786. Sprzyjał temu, obok dość zaawansowanego jak na epokę wieku, styl życia. Co najmniej od wyprawy do Szkocji w 1745 roku, Karol wykazywał coraz silniejszy pociąg do alkoholu, który wreszcie zamienił się w chorobę. Potrafił nad nią niekiedy zapanować (na przykład przez kilka miesięcy po zawarciu małżeństwa z Ludwiką Stolberg skutecznie unikał butelki). Jednak pierwsze poważne nieporozumienia z żoną spowodowały, że znowu sięgnął po ulubione cypryjskie wino, które zabierał ze sobą nawet do teatru. Innym ulubionym napojem była whisky, w tym czasie napitek „ludzi gorszego rodzaju”. Whisky stała się ekskluzywnym alkoholem dopiero pod koniec XIX wieku. W najgorszych okresach Karol upijał się przed południem, odsypiał, a wieczorem znowu pił do stanu upojenia.

Niestety, pod wpływem alkoholu stawał się agresywny, również w stosunku do najbliższych sobie kobiet. Jego organizm był wyjątkowo silny, jeszcze w 1783 r. zdołał wyjść z bardzo poważnej choroby, jednak wylew, który nastąpił na początku 1788 r., okazał się zbyt poważny. Karol umarł w ramionach swojej córki, Karoliny, ale problem polegał na tym, że Karolina, która przyszła na świat w 1753 r., urodziła się z nieformalnego związku z Klementyną Walkinshaw. Karol nie pozostawił legalnego spadkobiercy, co oznaczało faktyczny koniec Stuartów-Sobieskich. Tytuł króla Anglii, jako Henryk IX, przyjął jego młodszy brat. Tytułu nie uznali jednak władcy europejscy a co ważniejsze, nie było żadnej nadziei na przedłużenie dynastii. Henryk był przecież kardynałem i umarł bezpotomnie w 1807 r.

Lecz ród Stuartów nie wymarł. Henrietta Anna, siostra dwóch królów, Karola II (1660-1685) i Jakuba II/VII (1685-1688), wyszła za mąż za księcia Filipa orleańskiego, brata króla Francji Ludwika XIV. Dzięki temu związkowi Stuartowie i ich pretensje do tronu brytyjskiego przetrwały do dzisiaj. Obecnie prawo do niego posiada Franciszek II, książę Bawarii ale poza garstką zwolenników Stuartów, którzy określają wszystkich władców po 1688 r., w tym obecną królową Elżbietę II mianem uzurpatorów, nikt nie traktuje go poważnie. A jednak trochę żal, że potomek Klementyny Sobieskiej, wnuczki Jana III Sobieskiego, nie zasiadł na tronach Anglii, Irlandii i Szkocji.

Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Klementyna Maria Sobieska i Jakub Edward Stuart – małżeństwo z przypadku

      Małżeństwo Jakuba Edwarda Stuarta z Klementyną Marią Sobieską można śmiało określić jako „niespodziewane”. Sobiescy i Stuartowie nie utrzymywali wcześniej bliskich kontaktów, nie było ich również między Rzeczpospolitą i Szkocją. Co prawda tysiące Szkotów

      Stara rycina. Przedstawia scenę w kościele. Pośrodku na klęczniku para kobieta i mężczyzna. Klęczą przed biskupem, który udziela im ślubu. Z prawej strony ołtarz, świece. Z lewej strony zebrani świadkowie. Pod grafiką napis: Zaślubienie Marii Klementyny Sobieskiej z Jakubem III, królem angielskim.
    • Silva Rerum

      Pechowa dynastia Stuartów

      W życiu dobrze jest mieć szczęście. Stuartowie szczęścia nie mieli. Pierwszych czterech władców z dynastii Stuartów o imieniu Jakub albo zostało zamordowanych, albo zginęło podczas wojen. Najbardziej pechowy, Jakub II, poniósł śmierć w wyniku przypadkoweg

      Grafika. Przedstawia uroczystości pogrzebowe Marii Klementyny Sobieskiej. Rycina pokazuje kondukt pogrzebowy, który wychodzi z kościoła po prawej stronie i pnie się do góry do bazyliki św. Piotra, której zarys widać po lewej stronie u góry.

    Słowa kluczowe