Pac Michał Kazimierz (ok. 1624 -1682)

Pac Michał Kazimierz (ok. 1624 -1682)

Pac Michał Kazimierz (ok. 1624 -1682) hetman wielki litewski, wojewoda wileński. Od wczesnej młodości służył w wojsku. W r. 1652 ciężko zranił Jana Sobieskiego w pojedynku o córkę guwernera Sobieskich Pawła Orchowskiego. W czasie potopu szwedzkiego (1655-60) wyróżnił się w walkach na terenie Inflant, Kurlandii i Żmudzi. Pełnił funkcję regimentarza lewego skrzydła armii litewskiej; pozostawał w konflikcie z hetmanem wielkim litewskim Pawłem Sapiehą. Pozyskany przez swojego krewnego Krzysztofa Zygmunta Paca, popierał dworskie plany elekcji vivente rege. Przyczynił się do rozwiązania antykrólewskiego związku wojska litewskiego w kwietniu 1663. Królowa Ludwika Maria obiecała mu buławę polną litewską, otrzymał ją w grudniu wraz z urzędem wojewody smoleńskiego. Wspierał zamiary polityczne królowej.

Podczas rokoszu Lubomirskiego (1665-66) stanął wprawdzie przy królu, jednak w bitwie pod Mątwami (13 VII 1666) wymówił się od udziału w walce. Otrzymawszy w r. 1667 buławę wielką litewską po zmarłym Sapieże zajął się reorganizacją wojska. Po śmierci Ludwiki Marii skłaniał się do projektu osadzenia na polskim tronie cara Aleksego Michajłowicza, a po abdykacji króla Jana Kazimierza lawirował między stronnictwami. Choć wybór Michała Korybuta Wiśniowieckiego w r. 1669 zaskoczył Paców, wkrótce stali się niezbędni nowemu królowi. Jesienią 1671 wojsko litewskie odmówiło posłuszeństwa hetmanowi, nie chcąc wziąć udziału w wyprawie hetmana wielkiego koronnego na Tatarów. W r. 1672, w okresie najostrzejszej konfrontacji z malkontentami, Pac trwał przy królu, zdecydowanie potępiając jego przeciwników, zwłaszcza Jana Sobieskiego. Podczas wyprawy chocimskiej 1673 spierał się z hetmanem wielkim koronnym o dowództwo, dzięki ustępstwom Sobieskiego doszło do wspólnego marszu obu wojsk. Zaraz po bitwie Pac odszedł ze swym wojskiem na Litwę, czym uniemożliwił wykorzystanie zwycięstwa nad Turkami.

Po śmierci Michała Korybuta pertraktował z dyplomatami rosyjskimi na temat kandydatury carewicza Fiodora, potem skłaniał się ku kandydatowi habsburskiemu. Podczas elekcji 1674 zaprotestował, gdy województwa koronne okrzyknęły Sobieskiego królem, ostatecznie wyraził zgodę na jego elekcję. W l. 1674-5 znów nie stawiał się z armią lit. na wezwanie Jana III. Występował przeciw profrancuskiej polityce króla., buntując przeciw niemu szlachtę. Odznaczył się dopiero w kampanii żurawińskiej 1676. Latem 1678 spiskował przeciw Sobieskiemu, planując jego detreonizację na rzecz Karola Lotaryńskiego. W ostatnich latach życia skłaniał się ku polityce probrandenburskiej. Najokazalszą fundacją Paca jest piękny barokowy kościół św. Piotra i Pawła na Antokolu w Wilnie. Zgodnie z jego wolą, pochowano go w podziemiach u wejścia do kościoła, pod płytą z napisem „hic iacet peccator Pac” (tu leży grzesznik Pac).

Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Pacowie herbu Gozdawa

      Litewski ród Paców poświadczony jest w źródłach już w drugiej połowie XV wieku, za panowania Kazimierza Jagiellończyka, ale prawdziwa i wielka magnacka kariera tego rodu rozwinęła się, ale i przygasła, w drugiej połowie XVII wieku. Sprzyjał jej okresowy z

      Kserokopia grafiki. Przedstawia portret Michała Paca hetmana wielkiego koronnego. Mężczyzna ubrany jest w zbroję i płaszcz z futrzanym kołnierzem. Ma poważny wyraz twarzy, długie czarne wąsy i włosy podgolone do tyłu.
    • Silva Rerum

      Michał Kazimierz Pac (ok. 1624-1682) – wieczny antagonista

      Służbę wojskową zaczynał w okresie zmagań z Chmielnickim. Na polach bitewnych niczym szczególnym się nie wyróżnił, za to ciężko posiekł w pojedynku Jana Sobieskiego o pannę Orchowską. Od tego momentu nie było zgody między nimi. Podczas „potopu” podpisał a

      Rycina przedstawia mężczyznę z ciemnym wąsem i podgolonym czołem, ubranego w strój historyczny, który trzyma w prawej ręce buławę. Portret w owalne, plecionej wicią roślinną ramie.  Poniżej herb oraz akcesoria walki: dwie armaty, dwa bębny i dwie beczki. Jest to portret Michała Kaziemierza Paca.
    • Silva Rerum

      Pac Krzysztof Zygmunt kanclerz litewski(1621-1684)

      Pac Krzysztof Zygmunt kanclerz litewski (1621-1684). Studiował na Uniwersytecie Krakowskim, w Padwie, Perugii i w Grazu. W młodości służył w wojsku francuskim i hiszpańskim, uczył się inżynierii wojskowej w Lejdzie. Małżeństwo z Marią Klarą de Mailly-Lasc

      Kolorowe zdjęcie współczesne. Przedstawia widok na kopułę od dołu, od wnętrza kościoła. Na kopule malarstwo iluzjonistyczne. Na środku prześwit w formie okna.

    Słowa kluczowe