Pisarz polny (notarius campestris)

Pisarz polny (notarius campestris)

Pisarz polny był niezwykle ważnym urzędem wojskowym. W imieniu hetmana prowadził administrację, dbał o ewidencję wojska, wypłatę żołdu, zaopatrzenie w broń i amunicję. Dokonywał przeglądu wojska i stanu twierdz kresowych. Musiał też uczestniczyć w wyprawach wojennych. Z racji swych obowiązków nie mógł być senatorem.

Znaczenie pisarza polnego upadło wraz z reformami sejmu 1717 roku, a ich uprawnienia w 1764 roku ostatecznie przejęły Komisje Wojskowe, a następnie Departament Wojskowy Rady Nieustającej. W 1790 roku nadano pisarzowi godność generała – lejtnanta i zlecono mu dokonywania inspekcji oddziałów wojskowych.

Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Kompetencje hetmanów Rzeczypospolitej

      Choć sama funkcja hetmana jako doraźnego dowódcy wojsk zaciężnych pojawiła się w Polsce już w XV w., to dopiero w XVI w. nastąpiła jej stabilizacja jako dożywotniej. Atrybutem tego urzędu była buława hetmańska – stąd mówiono, że król nadał buławę wielką c

      Portret króla Jana III Sobieskiego na tle pomarańczowej draperii i pejzażu w tle – po prawej stronie. Król ukazany w zbroi i jasno czerwonym płaszczu spiętym broszą pod szyją. Na biodrach przepasana skóra z lamparta. Król patrzy dumnie na wprost.
    • Silva Rerum

      Pisarz wielki

      Przy władcy i kanclerzu pracowali pisarze wielcy koronny i litewski. Należy jednak zaznaczyć, że od 1504 roku był jeden pisarz, a w Wielkim Księstwie Litewskim aż trzech. Dopiero od 1764 roku zniesiono tą niezrozumiałą dysproporcje. W 1775 roku liczbę pis

      Stara ilustracja. Przedstawia kałamarz srebrny, którego misa jest zdobiona motywami dekoracyjnymi m.in. twarzy. Na szczycie cztery świece i pióro.

    Słowa kluczowe