Połubiński Aleksander Hilary h. własnego
Połubiński Aleksander Hilary h. własnego - Galeria zdjęć
Połubiński Aleksander Hilary h. własnego (1626-1679), marszałek wielki litewski. We wczesnej młodości był dworzaninem pokojowym króla Władysława IV, za jego sprawą wyjechał w r. 1644 do Holandii i Francji dla nauki języków. Od r. 1649 brał udział w działaniach wojennych wojska litewskiego, na czele własnej chorągwi husarskiej. Za zasługi wojenne dostał w r. 1654 od króla Jana Kazimierza urząd podstolego litewskiego.
Podczas Potopu szwedzkiego przyjął na krótko protekcję króla szwedzkiego Karola X Gustawa i w październiku 1655 pod Krakowem złożył mu przysięgę na wierność. Jednak już w lutym 1656 przyłączył się do sił wojewody witebskiego Pawła Jana Sapiehy i rozpoczął działania przeciw Szwedom, uczestniczył m.in. w bitwie warszawskiej (28-30 VII 1656), gdzie odznaczył się dowodząc szarżą husarii. Brał również udział w walkach z siłami siedmiogrodzkimi ks. Jerzego II Rakoczego. Walczył przeciw wojskom moskiewskim na Litwie w l. 1660-61. Starał się tez przywrócić do posłuszeństwa skonfederowane oddziały armii litewskiej, udało się to jednak nie Połubińskiemu a Michałowi Kazimierzowi Pacowi, który dostał za to w r. 1663 buławę polną litewską.
W czasie wojny domowej z rokoszanami Jerzego Lubomirskiego Połubiński dochował wierności królowi i przyprowadził do obozu królewskiego posiłkowy korpus litewski. Walcząc na czele tych oddziałów w bitwie pod Częstochową (4 IX 1665) poniósł klęskę i dostał się do niewoli, rokoszanie wypuścili go gdy przysiągł, że nie wystąpi ponownie przeciw koroniarzom. W listopadzie 1666 stracił ponownie okazję otrzymania urzędu hetmana polnego litewskiego, bo chociaż miał poparcie Radziwiłłów, Sapiehów i Ogińskich, Pacowie doprowadzili do oddania buławy Władysławowi Wołłowiczowi.
Po abdykacji Jana Kazimierza popierał zrazu kandydaturę cara Aleksego Michajłowicza, a potem ks. Karola Lotaryńskiego. Rywalizował tym razem z Michałem Kazimierzem Radziwiłłem o buławę polną litewską, popierany początkowo przez Paców, przegrał jednak, gdy Pacowie doszli do porozumienia z Radziwiłłami. W listopadzie 1669 otrzymał urząd marszałka wielkiego litewskiego, znalazł się w stronnictwie dworskim popierając króla Michała Korybuta przeciw malkontentom. Po śmierci króla znów opowiedział się za kandydaturą cara. Podczas elekcji podpisał manifest Litwinów przeciw wyborowi Jana Sobieskiego, po trzech dniach ze wszystkimi sygnatariuszami wycofał protest. Nie poszedł w ślady hetmana M. K. Paca, który w listopadzie 1674 z wojskiem litewskim opuścił siły królewskie odmawiając dalszego udziału w kampanii przeciw Turcji. Marszałek rozwiązał swoje chorągwie, które odeszły od Jana III i zaciągnął nowe na ich miejsce. Oddał królowi znaczne usługi na sejmie 1678.
Polecane artykuły
-
Abdykacja i co z niej wynikło
Praktycznie już od śmierci Ludwiki Marii (16 maja) król przestał interesować się sprawami państwa i jego bezpieczeństwa – wystarczy przypomnieć spóźnioną reakcję na wtargnięcie oddziałów tatarsko-kozackich na południowe ziemie Rzeczypospolitej jesienią 16
-
Warszawa 28-30 VII 1656 – zmagania z Carolusem
„Potop” szwedzki to najbardziej wstydliwy okres w życiu Jana Sobieskiego. Wespół z prawie całą armią kwarcianą zdradził swego dotychczasowego pana Jana Kazimierza i przeszedł na stronę Karola X Gustawa. Cóż z tego, że postąpił jak większość szlachty, jeśl
