Wołodyjowski Jerzy h. Korczak
Wołodyjowski Jerzy h. Korczak - Galeria zdjęć
Wołodyjowski Jerzy h. Korczak (ok. 1620-1672), stolnik przemyski, obrońca Kamieńca Podolskiego. Był synem Pawła, właściciela Nowosiółki oraz części Chodorowiec i Paniowiec Zielenieckich na Podolu. Wykształcenie zdobył w Kamieńcu. Prawdopodobnie walczył z Kozakami w czasie powstania Bohdana Chmielnickiego, uczestniczył w potyczkach z włóczącymi się po Podolu „kupami swawolnymi”; 15 III 1668 r. został stolnikiem przemyskim.
Od 1669 r. dowodził własnym regimentem piechoty węgierskiej. Dzięki poparciu hetmana Jana Sobieskiego uzyskał rotmistrzostwo w Kamieńcu. W październiku 1671 r. udał się na czele 560 żołnierzy do Chreptiowa w celu zorganizowania placówki strażniczej. Latem 1672 r. powrócił do zagrożonego przez Turków Kamieńca i tu wspólnie z innymi oficerami złożył przysięgę, zobowiązując się, iż będzie bronił zamku do końca życia. W czasie oblężenia pełnił faktycznie funkcję dowódcy załogi zamkowej (formalny dowódca, starosta generalny ziem podolskich Mikołaj Potocki miał słabe pojęcie o służbie wojskowej). 12 VIII urządził wypad przeciw nadciągającej armii sułtana Mahometa IV, a wieczorem 26 VIII, po wybuchu podłożonych przez Turków min, wraz z kilkoma wartownikami zapobiegł wtargnięciu przez wyłom janczarów, odpierając ataki do czasu nadejścia pomocy. 27 VIII, po ustaleniu warunków kapitulacji, wspólnie z innymi dowódcami przygotowywał wojsko do wymarszu. Zginął na dziedzińcu zamkowym w wyniku wybuchu prochu, ugodzony w tył głowy kartaczem jednego z dział zamkowych, które wystrzeliły z powodu wstrząsu, wywołanego wybuchem.
Został pochowany w podziemiach kościoła Franciszkanów w Kamieńcu. W 1662 r. ożenił się z Krystyną z Jeziorkowskich (ok. 1620-1675/6), córką Walentego, wdową po Pawle Świrskim, Janie Kondrackim i Mikołaju Zaćwilichowskim; w czasie oblężenia Kamieńca przebywała ona na Litwie, po śmierci Wołodyjowskiego wyszła za mąż za Franciszka Dziewanowskiego. Jerzy Wołodyjowski jest pierwowzorem postaci bohatera „Trylogii” Henryka Sienkiewicza; w adaptacjach filmowych jego rolę grał Tadeusz Łomnicki (serial „Przygody pana Michała” (1969), filmy „Pan Wołodyjowski” (1969) i „Potop” (1974)) oraz Zbigniew Zamachowski („Ogniem i mieczem” (1999)).
Polecane artykuły
-
Szlachcic polski w antycznym umundurowaniu – uwagi do lektury Potopu
Przed rozpoczęciem pracy nad Trylogią Henryk Sienkiewicz w 1880 roku napisał do przyjaciela - Mścisława Godlewskiego: „język dawny polega najwięcej na toku, który ma prawie powagę łaciny, nie zaś na sadzeniu dzikimi archaizmami. (...) Żeby dobrze pisać, p
-
Oblężenie Kamieńca Podolskiego w 1672 r.
Groza wojny z całą potęgą ottomańską ciążyła niemal nad wszystkimi sprawami Rzeczpospolitej Obojga Narodów w ciągu drugiej połowy lat 60. XVII wieku. Turcja, uleczona z dawnych buntów janczarskich i zdzierstwa paszów przez energicznych wezyrów, stawiała t
