Kodeks Stanisława Augusta

Kodeks Stanisława Augusta

Myśl skodyfikowania całości systemu prawnego podjęto w okresie Sejmu Czteroletniego. Powołano dwie komisje kodyfikacyjne – dla Korony i Litwy. W ich skład weszli wybitni teoretycy prawa − profesorowie: Józef Januszewicz i Hieronim Stroynowski i praktycy − Franciszek Barss i Józef Szymanowski. Wojna polsko-rosyjska przerwała prace nad kodeksem.

Kodyfikatorzy pracowali zgodnie z duchem epoki, ale także uwzględniając polskie realia i doświadczenia prawne. Opierano się o prawo natury, idee humanitarne. Wyrażało się to chociażby w zasadzie domniemania niewinności i przekonaniu, że kara powinna służyć poprawie przestępcy. Choć zachowano tradycyjny podział społeczeństwa na stany, przewidywano ujednolicenie stosunków pomiędzy szlachtą a mieszczaństwem oraz ingerencję państwa w stosunki pomiędzy panem a poddanymi. Miała to być realizacja mglistych zapisów Konstytucji 3 maja o wzięciu chłopa pod opiekę państwa.

Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Kodeks Andrzeja Zamoyskiego – Zbiór praw sądowych

      W czasach stanisławowskich część środowisk oświeceniowych, zwłaszcza tych skupionych wokół stronnictwa Czartoryskich oraz dworu królewskiego, dostrzegała potrzeby reform kraju. Zdawano sobie sprawę z niemożności szybkich zmian ustrojowych, dlatego też lan

      Grafika pt. Żniwiarze wracający z pola. Przedstawia kobietę z koszem trawy na plecach i grabiami, obok której stoi mężczyzna z kosą trzymający za rękę małego chłopca. Za nimi wielki łan zboża i kapliczka przydrożna.
    • Silva Rerum

      Vivat maj! Trzeci maj! Dla świata błogi raj!

      „Widzimy, jak za jednym razem położono kres anarchii i obalono poddaństwo, wzmocniono tron dla ochrony narodu, nie naruszając przy tym jego wolności, przekreślono, dzięki zmianie  monarchii z elekcyjnej na dziedziczną, wszystkie obce intrygi... Nikt nie p

      Stara rycina. W centrum kompozycji królowa w koronie na głowie, trzymająca w prawej ręce berło. Rozkłada szeroko ramiona i swoim płaszczem obejmuje ludzi, którzy stoją przed nią. Są to dwie elegancko ubrane kobiety i dwóch mężczyzn, ukazanych od tyłu. W tle obelisk i dwie tarcze. Na jednej z nich orzeł w koronie, an drugiej rycerz na koniu. Rycina przedstawia Alegorię Konstytucji 3 Maja 1791 r.
    • Silva Rerum

      Dzień Trzeci Maja Roku 1791

       Konstytucja 3 Maja, będąca tylko ogólnym zarysem ustroju państwa i wymagająca szczegółowego opisu zespołu władz centralnych, tylko pozornie była aprobowana przez cały naród. W rzeczywistości zaraz po uchwaleniu Ustawy Rządowej zaczęły się wichrzenia malk

      Grafika z napisem „Dzień Trzeci Maia Roku 1791" i przedstawieniem nagiej kobiety siedzącej przy obelisku i piszącej coś na ziemi. Naokoło sceny wieniec roślinny.

    Słowa kluczowe