Mocarstwa europejskie i „sprawa jakobicka”

Mocarstwa europejskie i „sprawa jakobicka”

Poza „jakobitami” i niektórymi politykami ze stronnictwa torysów, Stuartowie opierali swoje nadzieje powrotu na trony Anglii, Szkocji i Irlandii na współpracy z władcami europejskimi. Najważniejsze było poparcie ze strony Francji. Jakub II/VII uciekł w 1688 r. właśnie do tego państwa. Król Ludwik XIV przyjął go bardzo dobrze, oddając mu do dyspozycji pałac w Saint-Germain. Dworzanie króla Francji byli mniej uprzejmi – szybko ukuli złośliwe powiedzenie „słuchając go, można zrozumieć dlaczego tu jest”. Ale w gruncie rzeczy Ludwik XIV był równie mało uprzejmy.

Jakub II/VII i jego syn Jakub Edward byli mu potrzebni wyłącznie jako środek nacisku na polityków angielskich i brytyjskich. Jeden z artykułów traktatu pokojowego między Wielką Brytanią i Francją zawartego w 1713 r. stanowił, że Stuartowie będą musieli opuścić Francję. Odtąd tułali się po Lotaryngii, Awinionie i Urbino, a Jakub Edward zyskał ironiczny przydomek „Jamie the Rover”. Wreszcie, po kilku latach, Stuartowie osiedli w Rzymie. Kolejni papieże udzielali im wsparcia, mając nadzieję na rekatolizację Anglii i Szkocji, ale w pewnym momencie i oni ją stracili. W 1766 r. papież Klemens XIII odmówił uznania „pięknego księcia Karola” królem Anglii, Szkocji i Irlandii. Pozostali władcy, wśród których znaleźli się car Piotr I, król szwedzki Karol XI czy król pruski Fryderyk II, także byli gotowi wspierać Stuartów w zależności od swoich aktualnych planów.

Dobrym przykładem było postępowanie cesarza Karola VI wobec Klementyny Sobieskiej i Jakuba Edwarda. W 1718 r. nakazał zatrzymać Klementynę w drodze do Włoch, gdzie miała wyjść za mąż. Jednak kiedy na świat przyszło pierwsze dziecko Klementyny i Jakuba, a było to przecież wydarzenie o charakterze politycznym, pospieszył z gratulacjami. Ale w tym czasie cesarz miał już inny stosunek do Wielkiej Brytanii niż jeszcze kilka lat wcześniej. Spośród wszystkich władców, najładniej wobec Stuartów postąpił nie kto inny, jak król Wielkiej Brytanii, Jerzy III. Kiedy Henryk (był kardynałem), młodszy brat „pięknego księcia Karola”, popadł w problemy finansowe podczas rewolucji francuskiej, Jerzy III wyznaczył mu pensję. Natomiast w 1819 r. syn Jerzego III, sprawujący funkcję regenta, zapłacił za monument Jakuba Edwarda i jego obydwu synów, który znajduje się w bazylice św. Piotra w Watykanie. Niestety, zabrakło na nim miejsca dla Klementyny.

Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Powstania i spiski jakobickie

      Największe nadzieje na ponowne objęcie władzy Jakub Edward wiązał ze zwolennikami Stuartów na Wyspach Brytyjskich, zwanych „jakobitami”. Ponieważ jakobici byli znacznie silniejsi w Szkocji i Irlandii niż w Anglii, próby wywołania powstań podejmowano w Szk

      Portret olejny młodego mężczyzny w długich, ciemnych, lekko kręconych włosach. Stoi lekko zwrócony bokiem na prawo. Ubrany w brązowy, aksamitny kaftan i jasną chustkę zawiniętą pod szyją. Jest to Jakub Edward Stuart.
    • Silva Rerum

      Synowie Klementyny Sobieskiej i Jakuba Edwarda Stuarta

      Wyraźne pogorszenie stosunków między księciem Karolem, pierworodnym synem Klementyny Sobieskiej i Jakuba Stuarta, a jego młodszym bratem Henrykiem Benedyktem nastąpiło w 1746 roku. Po powstaniu w Szkocji, które mimo klęski militarnej okazało się wielkim s

      Portret kobiety w srebrnej, zdobnej sukni z dekoltem i czerwonym płaszczu. Kobieta siedzi na wysokim fotelu i podpiera sie lewą ręką o barierkę balkonu. W tle kolumnada i ciemna kotara. Jest to Klementyna Maria Sobieska.

    Słowa kluczowe