Moszyński August Fryderyk
Moszyński August Fryderyk - Galeria zdjęć
Moszyński August Fryderyk (1731-1786), kolekcjoner, wolnomularz, ekonomista. Po kądzieli był wnukiem Augusta II Mocnego, bowiem ojciec, Jan Kanty Moszyński poślubił hrabiankę Fryderykę Aleksandrę Cosel, naturalną córkę króla.
Wykształcenie zdobywał w Dreźnie; od młodości interesował się sprawami monetarnymi i architekturą. Podróżował do Francji, Anglii i Włoch, gdzie pogłębiał studia nad architekturą i gromadził dzieła sztuki. Po powrocie został stolnikiem koronnym i ożenił się z Teofilą Potocką, a dla wdowy po dziadku swej żony, Ludwiki z Mniszchów Potockiej, zaprojektował kościoły w Tarnopolu i Mikulińcach. W bezkrólewiu po śmierci Augusta III zaangażował się po stronie zwolenników dynastii Wettinów i gorliwie zwalczał Familię i jej kandydata, lecz w grudniu 1764 pogodził się z królem Stanisławem Augustem i został jednym z jego bliskich współpracowników.
Od r. 1765 był dyrektorem budowli królewskich i opiekunem teatru, zajmował się też królewskimi kolekcjami. Kilka lat trwały nadzorowane przez niego przebudowy Zamku Ujazdowskiego; nie przyniosły jednak spodziewanych efektów. Moszyński z pasją zajmował się teatrem, projektował dekoracje, wspierał finansowo i nadzorował funkcjonowanie. Sam pisał sztuki teatralne. Zbierał dla króla medale i numizmaty, kupował ryciny; ofiarował mu swój zbiór medali i starożytności, czuwał też nad królewskim gabinetem fizycznym, współpracował z alchemikami i sam prowadził doświadczenia.
Moszyński był pomysłodawcą wielu projektów monetarnych, ekonomicznych i organizacyjnych, zmierzających do wzbogacenia i rozwoju gospodarczego kraju. Od r. 1769 był wielkim mistrzem warszawskiej loży świętojańskiej. Z żoną się rozwiódł. Zwany dla swej rozrzutności „ekspensą”, wciąż tonął w długach, z których nieraz wydobywał go król Stanisław August. Pod koniec życia podróżował, spędził wiele czasu w południowej Francji i w Italii. Pozostawił ciekawe opisy podróży (Dziennik podróży do Francji i Włoch, wyd. 1970), zawierające wiele obserwacji z dziedziny sztuki i nauk przyrodniczych oraz życia mieszkańców odwiedzanych krain. Zmarł w drodze powrotnej, w Padwie.
Polecane artykuły
-
Farmazon
„Farmazon” lub „franmason”, podobnie jak „farmazonia”, oznaczają potoczną nazwę ludową, odnoszącą się do wolnego mularza i do wolnomularstwa; określenia te wywodzą się z francuskiego franc–maçon oraz franc–maçonerie.Samo słowo „wolnomularstwo”, funkcjonuj
