Solski Stanisław (1622–1701)

Solski Stanisław (1622–1701)

Solski Stanisław (1622–1701) jezuita, matematyk, architekt. W 1638 r. wstąpił do zakonu jezuitów, miał zamiar udać się na misję do Indii. W 1654 r. władze zakonne wysłały go na misję do Turcji, podróżował z polskim poselstwem, m.in. Janem Sobieskim, wówczas starostą jaworowskim. W Konstantynopolu zajął się pracą wśród jeńców, m.in. polskich i moskiewskich. Nauczył się języka tureckiego. Już wtedy interesował się mechaniką i najnowszymi wynalazkami technicznymi, zamierzał skonstruować perpetuum mobile.

Do Polski wrócił w 1661 r. z wykupionymi z niewoli jeńcami. W tym roku zaprezentował w Warszawie zbudowaną przez siebie hydrauliczną maszynę wiecznego ruchu. Skierowany następnie do Lwowa, nawiązał ponownie kontakty z Sobieskim i w 1667 r. zastał kapelanem hetmana (do 1670 r.). Towarzyszył Sobieskiemu w jego rezydencjach i obozach wojskowych, spowiadał też Marię Kazimierę. Nie mogąc z powodu niepowodzenia w studiach teologicznych sprawować wyższych funkcji w zakonie, Solski zamieszkał od 1670 r. na stałe w kolegium jezuitów przy kościele św. św. Piotra i Pawła w Krakowie i zajął się głównie pracami architektonicznymi. Projektował i nadzorował budowy, m.in. przebudowę jezuickiego kościoła św. Barbary i budowę klasztoru wizytek. Pochłaniało go też pisanie – w llatach 1683–1686 wydał Geometrę polskiego, dzieło dedykowane królowi Janowi III, dotowane przez Sobieskiego, będące wykładem geometrii teoretycznej i praktycznej, podręcznikiem sztuki mierniczej. Zawarł w nim też traktat na temat zegarów słonecznych. 

W 1690 r. opublikował Architekta polskiego – wykład mechaniki stosowanej oraz budowy i zastosowań maszyn, od prostych po najbardziej skomplikowane, także hydrauliczne. Cieszył się opinią człowieka świętobliwego. Zmarł w Krakowie, pochowano go w podziemiach kościoła św. św. Piotra i Pawła.


Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Glossarium: Jezuici (Towarzystwo Jezusowe)

       Jezuici (Towarzystwo Jezusowe) – męski zakon założony w 1534 r. przez św. Ignacego Loyolę. Do Polski sprowadził ich kardynał Stanisław Hozjusz. Jezuici słynęli z doskonałego wykształcenia, a poprzez rozbudowaną sieć zakładanych przez zakon szkół rozwijal

      Grafika z portretem mężczyzny w starszym wieku. Mężczyzna ma brodę. Ubrany jest w płaszcz z kapturem i czapkę. Ma ciemne duże oczy i patrzy w bok. Jest to Stanisław Hozjusz.
    • Silva Rerum

      Biblioteka Jana III Sobieskiego: dzieło Solskiego

      Niezwykle uzdolniony matematyk i architekt, jezuita Stanisław Solski (1622–1701), swoją znajomość z hetmanem i marszałkiem koronnym Janem Sobieskim odnowił we Lwowie wkrótce po 1662 r. Wiosną 1667 r. został kapelanem na jego dworze i spowiednikiem Marii K

      Karta z księgi. Jest to rysunek, która przedstawia mechanizmy fontann. Ilustracja do dzieła Stanisława Solskiego „Architekt polski, to jest nauka ulżenia wszelkich ciężarów”.

    Słowa kluczowe