Sztućce, które wyszły z użytku

Sztućce, które wyszły z użytku

Gama asortymentu sztućców oferowana w katalogach z XIX w. jest imponująca. Można w tej grupie doliczyć się około stu przedmiotów. Ważną sprawą dla ówczesnego odbiorcy była możliwość stopniowego kompletowania wybranego zestawu. Pozwalało na to wieloletnie utrzymywanie w produkcji tych samych wzorów i dekoracji. Kolekcje takie początkowały komplety często ofiarowywane jako prezenty ślubne. W dzisiejszym asortymencie część sztućców jest w ogóle niespotykana i niepowtarzana, niekiedy zapomniano nawet, jak ich się używało. Do mniej znanych obecnie sztućców należą: czerpaczki do jaj, czerpaczki do soku, łyżki do lodów, łyżeczki do nakładania konfitur, łyżki do ponczu, lemoniady i kruszonu oraz łopatka do pasztetu. Z użycia wyszły także niektóre noże oraz przyrządy ostre: nóż do otwierania szampańskiego wina, sztylecik do orzechów, nóż do pomarańczy, nożyczki do winogron, szpikulec do mięsiwa, noże do jaj, nóż do lodów. Podobny los spotkał widelce: do arbuza i do pikli oraz takie utensylia jak uchwyt do pieczystego, uchwyt do talerzy, popychacz, kółko do serwety, podstawkę do menu, młotek do kruszenia lodu, praskę do cytryn.

Obecnie w XXI wieku liczba sztućców została zredukowana do kilkunastu, niekiedy kilku sztuk w komplecie. Wiele z dawnych, z powodów przemian zwyczajów kulinarnych, można podziwiać tylko w zbiorach muzealnych. Kolekcjonerzy poszukują takich przedmiotów na targach staroci, nierzadko mylnie interpretując ich przeznaczenie oraz sposób użytkowania. Pozostaną one przykładem udanego związku, łączącego upowszechnienie norm obyczajowych, możliwości technicznych i technologicznych przemysłu z pragnieniem zaspokojenia potrzeby luksusu i wyższych odczuć estetycznych.


Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Cymelia dawnych elblążan

      W czasie badań wykopaliskowych archeolodzy odkrywają nie tylko ślady dawnej zabudowy, ale również rozmaite przedmioty, a najczęściej ich fragmenty stanowiące materialną cząstkę dawnego świata. Są to rzeczy, którymi niegdyś posługiwano się na co dzień lub

      Powóz srebrny na czterech kołach. Boki powozu zdobione kolorowymi kamieniami. Jest to zabawka dziecięcia z XVIII wieku.
    • Silva Rerum

      Historia ewolucji sztućców

      Czy warto mówić cokolwiek o sztućcach? Łyżką, nożem i widelcem posługujemy się przecież „od zawsze”; są to po prostu niezbędne przedmioty codziennego użytku, nie wzbudzają specjalnej uwagi ani emocji. Czy było tak rzeczywiście „od zawsze” i czy przedmioty

      Ilustracja przedstawia osiem elementów, które stanowią zakończenia trzonków starożytnych łyżek polskich. Każde zakończenie inaczej zdobione.

    Słowa kluczowe