Dymitr Jerzy Janusz Wiśniowiecki (1631-1682) – antagonista Sobieskiego

Dymitr Jerzy Janusz Wiśniowiecki (1631-1682) – antagonista Sobieskiego

 

Na wezwanie stryja Jeremiego, podążył na Ukrainę by tłumić powstanie Chmielnickiego. Walcząc przeciwko kozakom doznał goryczy klęsk i smaku zwycięstw, a przedłużająca się wojna ugruntowywała w nim uczucie nienawiści do kozaczyzny. Jego pierwsze samodzielne zadanie bojowe wypadło blado; Szwedzi rozbili wojska koronne pod Wojniczem. Po porażce, Wiśniowiecki przeszedł na stronę Szwedów. Jak wielu szybko zmienił orientację i powrócił do Jana Kazimierza. W konflikcie króla z Lubomirskim lawirował i działał jedynie wówczas, jeżeli przynosiło mu to korzyści. Gardził Czarnieckim, a Sobieskiego nie lubił. Zresztą przyszły król odwdzięczał się tym samym, uważając Wiśniowieckiego za pozbawionego talentów dowódczych intryganta. W intrygach rzeczywiście okazał się biegły. Na wieść o śmierci Rewery Potockiego tak intensywnie zabiegał o buławę polną, że dworacy zaczęli mówić o nim „grom wojenny”. W 1668 r. otrzymał upragnione hetmaństwo, pomimo braku kwalifikacji dowódczych. Nominację zawdzięczał grze politycznej, a pewne talenty przejawiał tylko w dowodzeniu kawalerią.

Miał ciągłe konflikty z Sobieskim, przerywane chwilowymi okresami spokoju. Mimo to dobrze współpracowali w zwycięskiej bitwie pod Chocimiem. Po śmierci króla Michała poparł kandydaturę Karola Lotaryńskiego, przeciwko Sobieskiemu. Największe zwycięstwo nad królem odniósł wymuszając na nim buławę wielką koronną w 1676 r. Związany z opcją prohabsburską, otrzymywał pensję z Wiednia i kierował spiskiem zmierzającym do obalenia króla. Podczas sejmu 1679 r. spod boku króla porwał sługę Hieronima Lubomirskiego, z którym miał spór o ordynację ostrogską. Pod presją nuncjusza uwolnił porwanego; czynem tym ujawnił jednak swój lekceważący stosunek do praw i najwyższych instytucji w państwie.


Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Wiśniowiecki Dymitr Jerzy h. własnego (1631-1682)

      Wiśniowiecki Dymitr Jerzy h. własnego (1631-1682), hetman wielki koronny, kasztelan krakowski. Po kilkuletniej nauce w Akademii Krakowskiej wziął udział w wojnie z powstańcami Bohdana Chmielnickiego, uczestnicząc w walkach pod Zborowem (1649), Beresteczki

      Eliptyczna złota rama, zdobiona motywami kwiatowymi. W środku dziesięć małych portretów w okrągłych ramach. To portret rodzinny Wiśniowieckich.
    • Silva Rerum

      Heroiczna doba Kozaczyzny

      Kozacy – żołnierskie bractwo miłujące swobodę, wojownicze i niechętnie poddające się władzy zwierzchniej, przysparzało Rzeczypospolitej walecznych wojowników, ale także i licznych problemów. Początki kozaczyzny sięgają XVI stulecia, kiedy to w odpowiedzi

      Obraz olejny. Przedstawia portret mężczyzny w stroju historycznym. Mężczyzna w średnim wieku, w czarnym ubiorze do ziemi. Ma otyłą sylwetkę. Prawą rękę opiera o brzeg stołu pokrytego czerwonym suknem. Za nim udrapowana bordowa kotara i po prawej stronie okno z widokiem na niebo. Jest to portret Zygmunta III.
    • Silva Rerum

      Jan III Sobieski herbu Janina

      Jan III Sobieski h. Janina (1629-1696), hetman wielki, marszałek wielki koronny, król polski. Był synem kasztelana krakowskiego Jakuba i Teofili z Daniłowiczów, prawnukiem hetmana wielkiego i kanclerza koronnego Stanisława Żółkiewskiego, młodszym bratem s

      Portret Jana III Sobieskiego. Król siedzi na tle kotary i pejzażu. Ubrany w zbroję i złoty płaszcz. W ręce trzyma długi przedmiot. Jedną rękę opiera na stole na którym leży draperia i złota korona. Król patrzy przed siebie.

    Słowa kluczowe