Andrzej Potocki (zm. 1691) – zwycięzca spod Zinkowa

Andrzej Potocki (zm. 1691) – zwycięzca spod Zinkowa

Doświadczenie wojskowe zdobywał pod okiem ojca hetmana Stanisława "Rewery".  Walczył następnie z kozakami na Ukrainie. Na czele własnej chorągwi wziął udział m.in. w zwycięskiej bitwie pod Beresteczkiem. Służąc pod wodzą Stefana Czarnieckiego,  bił się ze Szwedami. Wyróżnił się w wojnie z Rosjanami, a zwłaszcza w bitwie pod Cudnowem. Kampanie wojenne przeplatał posłowaniem na kolejne sejmy. na których ostro przeciwstawiał się dworskim pomysłom elekcji vivente rege. Król próbował go przeciągnąć do swego obozu i obdarzył godnością chorążego koronnego. Przyniosło to pewien skutek. Potocki nie wziął udziału w rokoszu Lubomirskiego. Związawszy się bliżej z Janem Sobieskim, występował przeciwko królowi Michałowi Korybutowi Wiśniowieckiemu i raz za razem wspomagał swymi oddziałami wojska hetmańskie w walkach z kozakami i Tatarami. Przynależność do profrancuskiego obozu "malkontentów", ściągnęła na niego krytykę prokrólewskich konfederatów gołąbskich, którzy domagali się nawet aby odebrać mu majątki i urzędy. Nie zląkł się tych pogróżek i był jednym z inicjatorów zawiązania konfederacji szczebrzeszyńskiej. Po zawarciu zgody pomiędzy oboma zwalczającymi się stronnictwami, ruszył pod Chocim, gdzie dowodził skrajnym lewym skrzydłem, zatrzymując próbę przebicia się okrążonych Turków. Podczas bezkrólewia poparł Sobieskiego, ale szybko przeszedł do opozycji. Mimo to dzielnie walczył z kolejnymi najazdami tatarskimi, a monarcha nie wahał się powierzać mu coraz większych sił. Nie wziął udziału w wyprawie wiedeńskie, ponieważ król zlecił mu ważne zadanie obrony kraju. Wywiązał się z niego znakomicie, zadając klęskę Tatarom pod Zinkowem (28 XI 1683). Te i następne sukcesy oraz chęć ograniczenia wpływów hetmana Jabłonowskiego spowodował, że w następnym roku król powierzył mu buławę polną. Początki sprawowania tej funkcji nie były łatwe. Ostre ataki wpłynęły na pogorszenie się zdrowia Potockiego i zarazem wyeliminowało go na pewien czas z aktywnego życia. Nie przystąpił do antykrólewskiego spisku magnatów. W walkach w Mołdawii nie wyróżnił się niczym szczególnym. Jego umiejętności dowódcze należy ocenić przeciętnie, choć dawał sobie radę w walce z mniejszymi oddziałami tatarskimi i kozackimi. Politykiem chciał być niezależnym, a zanadto zbliżywszy się do króla od razu był krytykowany przez opozycję. 


Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Stanisław Rewera Potocki (1589-1667) – niefortunny wódz

      Re vera (rzeczywiście, w rzeczy samej) – to ulubione powiedzonko Potockiego, od którego otrzymał przydomek Rewera. Żył długo, a jego życie było pasmem dużych klęsk i małych zwycięstw.Praktykę wojskową odbył pod okiem hetmana Koniecpolskiego. Zdarzały mu s

      Złota, zdobiona kamieniami buława hetmana wielkiego koronnego Stanisława Rewery Potockiego.
    • Silva Rerum

      Bitwa pod Chocimiem

      W dniach 10–11 listopada 1673 r. została stoczona pod Chocimiem bitwa między armią polsko – litewską a wojskami tureckimi. Pogoda była wtedy przejmująco zimna i dżdżysta, padał dokuczliwy deszcz ze śniegiem. Niespodziewany, gwałtowny i decydujący atak ze

      Rycina przedstawia na pierwszym planie skłębione wojska, powyżej pejzaż. Po bokach u góry niewidoczne napisy. Jest to bitwa pod Chocimiem, rycina Romeyna de Hooghe'a, z 2 połowy 17 wieku.
    • Silva Rerum

      Mołdawskie wyprawy (1684 - 1691)

      „Póki istnieją Polska, Germania i Italia, Turek nie zazna już nigdy pokoju!” – pisał Jan III na krótko przed utworzeniem Ligi Świętej. Przystępował do niej z przekonaniem o potrzebie kontynuowania walki z półksiężycem, co przyniosłoby pożytek całemu chrze

      Monumentalny pomnik konny. Przedstawia króla Jana III Sobieskiego jako pogromcę Turków. Koń unosi górne nogi do góry. Pod nim półnagi mężczyzna w turbanie na głowie, podtrzymujący jego kopyto. Obok niego drugi mężczyzna. Na koniu siedzi Jan Sobieski ubrany w zbroję i hełm.

    Słowa kluczowe