Ukraińskie Beauplana peregrynacje

Ukraińskie Beauplana peregrynacje

Okoliczności przybycia do Polski Wilhelma le Vasseur de Beauplana nie są do końca jasne. Trudno dociec, kto poinformował Beauplana o możliwości zaciągnięcia się do polskiej armii oraz kto i czy w ogóle namówił go do wyjazdu. Najprawdopodobniej Beauplan przyjechał na dwór Zygmunta III Wazy ze względu na możliwość objęcia intratnego stanowiska oficera polskiej armii. Zygmunt III Waza, a jeszcze bardziej panujący po nim król-inżynier Władysław IV, zatrudniając doświadczonych zagranicznych specjalistów kierował się głównie potrzebą reorganizacji i modernizacji armii, budowy fortyfikacji w nowym stylu oraz zbierania i uporządkowania informacji o terenach będących teatrem działań wojennych. Wybitni inżynierowie zajmowali się budowaniem dzieł obronnych w stylu holenderskim, a specjaliści artylerii szkolili polską armię i doradzali przy wyposażaniu arsenału w nowoczesną broń. Wtedy też utalentowani kartografowie, wykonując pomiary i gromadząc informacje, przygotowywali opisy terenu, szlaków komunikacyjnych, opracowywali bogate w szczegóły „operacyjne” mapy wojskowe.

Beauplan do Warszawy dotarł jako trzydziestolatek w końcu 1630 roku. Pochodząc z Francji i mając wiedzę oraz doświadczenie z zakresu organizacji nowoczesnych fortyfikacji, był niewątpliwie mile widziany w szeregach polskiej armii. Najprawdopodobniej już na początku dostał się pod komendę zaufanego współpracownika Zygmunta III, hetmana Stanisława Koniecpolskiego, stając się jednym z najważniejszych inżynierów wojskowych jego sztabu. W efekcie od samego początku działalność Beauplana związana była z południowo-wschodnimi kresami Rzeczypospolitej, na których panem był właśnie Koniecpolski.

W 1631 roku od sędziwego już wówczas Zygmunta III Wazy Beauplan otrzymał polecenie wyszukiwania miejsc dogodnych do budowy wszelkiej maści przeszkód, które mogłyby zatrzymać wroga. Miał też kierować pracami inżynieryjnymi i budować systemy fortyfikacyjne. W tym samym czasie Beauplan dostał również polecenie wykonania szczegółowej mapy południowo-wschodniej części Rzeczypospolitej, obejmującej obszary aż do Morza Czarnego.

Już na początku 1631 roku Beauplan udał się do rezydencji Stanisława Koniecpolskiego w Brodach. Tam spędził styczeń, zapewne z zadaniem wstępnego zaprojektowania systemu fortyfikacji. Najprawdopodobniej był to rekonesans, po którym miała ruszyć budowa twierdzy. W latach 1632-1633 głównym zadaniem Beauplana były prace projektowe oraz realizacja systemu fortyfikacyjnego w Brodach. 30 kwietnia 1632 roku zmarł w Warszawie Zygmunt III Waza. W listopadzie tegoż roku odbyła się elekcja Władysława IV, której obserwatorem był również Beauplan.

Polecane artykuły

1 / 3
    • Silva Rerum

      Dzieło życia Beauplana

      Kwintesencją kartograficznego kunsztu francuskiego kartografa Beauplana miała zostać „Specjalna mapa Ukrainy”, dzieło, które przyniosło mu prawdziwą sławę. Wydrukowana na ośmiu arkuszach w skali 1:452 000 w gdańskiej oficynie Hondiusa w 1650 roku, była dz

      Generalna mapa Ukrainy autorstwa Guillaume'a le Vasseur de Beauplana z XVII w.
    • Silva Rerum

      Kariera Wilhelma le Vasseur de Beauplana w Polsce

      Na dwór króla Zygmunta III Wazy Wilhelm le Vasseur de Beauplan trafił w 1630 roku, tym samym, w którym zwolniony został z armii francuskiej. Nie chcąc zastanawiać się głębiej nad przyczynami wyjazdu Beauplana do Polski, jedno można stwierdzić – na jego pr

      Strona tytułowa francuskiego wydania Opisu Ukrainy de Beauplana z 1660 r.
    • Silva Rerum

      Biblioteka Jana III Sobieskiego: dzieło Wilhelma de Beauplana

      Wilhelm Le Vasseur de Beauplan (ok. 1600 – 1673), francuski inżynier i kartograf wojskowy, potomek szlacheckiej rodziny hugenockiej, zasłynął głównie jako autor dzieła Description d’ Ukranie, qui sont plusieurs provinces du Royaume de Pologne, wydawanego

      Kozacy, fragment generalnej mapy Ukrainy autorstwa Guillaume'a le Vasseur de Beauplana z 17 w.

    Słowa kluczowe